Muhtemelen geçen seçimlere yakın, daha kabul edilebilir bir oran yakalandığında ilk sonuçlar da açıklanmaya başlanılacak. Sonuçlar ortada olmadan bir analiz kaleme almak, 1 Mart seçimleri için mümkün, zira haftalardır pek çok uzmanın farklı farklı mecralarda yazdığı üzere bu seçimde reformcuların hem Şura Meclisi hem Uzmanlar Meclisinden silinmesi ya da bir azınlık görüntüsüne sıkıştırılması adeta garantilendi. İran’da siyasi partilerin gücü çok sınırlı ve meclis seçimlerinde aday olmak isteyenler Anayasa Koruyucular Konseyi’nin onayını almak zorundalar. Konseyin, rejimin güvenliğine gölge düşürmeyecek şekilde seçimlere kimin katılıp, kimin siyasi yarışa girebileceğini belirlediği bir gerçeklik altında hareket ediyoruz.

Müesses nizamdan mesaj var

Kimine göre, rejim güvenliği dediğimiz kısım aslında müesses nizamın güvenliği ve giderek nizam, İran İslam Devriminin İslami devrimci tarafıyla bütünleşmiş, Devrim Muhafızları’nın etkisinin arttığı bir renkte, sert bir biçimde yola devam ettiğini, edeceğini hiçbir kuşkuya (içeride ve dışarıda) yer bırakmayacak şekilde, açıklıkta ilan ediyor. Bu mesaj, 2022 protestolarına rağmen, sokakların çeşitli nedenlerle memnuniyetsizliğine rağmen, başta gençler ve kentli olmak üzere çeşitli sosyal kesimlerin müesses nizama karşı kimi zaman açık, kimi zaman kapalı direnişine rağmen, sürdürülmek zorunda olan askeri kapasite inşası ve vekil savaşların ekonomik yükü, yaptırımların ekonomik yüküne ve bu yükün halkta bıraktığı hoşnutsuzluğa rağmen hiçbir şeyin değişmediği, değiştirilmemesi kararlılığının bugünün İran karar vericileri açısından önemli olduğunu anlatıyor. Bu önem sadece ilkesel nedenlerden kaynaklanmıyor, Tahran için pratik nedenler de söz konusu. Böylece İran, başkalarına bu rejim ile pazarlık yapacağını, bu rejimle normalleşeceğini, bu rejimin bölgedeki stratejik derinliği ile uğraşacağını hatırlatıyor.

Bu arada da bir alt mesaj olarak Hamaney sonrası -ki kendisi İslam Devrimi’nin ikinci Devrim Rehberi, 35 yıldır bu makamda İran’ın iç ve dış politikasının temel belirleyicisi ve 85 yaşında- Devrim Rehberliği için adı geçen Ruhani gibi isimlere geçit verilmeyeceği de ilan ediliyor. Reisi’nin önünün açıldığını şimdiden ilan edenler de çoğunlukta. Aslında muhafazakârlar arasında kıyasıya bir rekabet olduğu -çünkü pasta şimdi daha anlamlı bir büyüklükte- ve birbirlerinden sertliklerinin derecelerini artırarak ve birbirlerinin kimi kirli çamaşırlarını ortaya sererek ayrıştıkları unutulmamalı. Dolayısıyla Hamaney sonrası hazırlıkların ve nizamın gönlünde yatan bir aslanın olduğu açık ama kazananı ilan etmek için daha erken. Kimlerin kaybettiği ise son derece açık ve bu hatta bir değişiklik olacağına dair bir umut olmadığından reformistlerin yola nasıl devam edebileceğini sorgulamak günün makul sorusu.

Reformcular neyi başaramadı?

Reformistlerin sistemin........

© Yeni Birlik