“Göklerde ve yerdekilerin hepsi Allah’ı tesbih eder. O, üstündür, hikmet sahibidir.” (Saff 1)

Bu ayet, varlıkların Allah’ı tesbih etmesinin iki önemli manasını vurgular:

1. Gökler ve Yer Varlıklarla Doludur: Ayet, göklerde ve yeryüzünde sayısız varlık bulunduğunu belirtir. Bu varlıkların her biri kendi dilince Allah’ı tanımakta ve O’nu tesbih etmektedir.

2. Tüm Varlıkların Allah’ı Bilip Tesbih Etmesi: Göklerde ve yeryüzünde olan her şey, Allah’ı bilir ve O’nu tesbih eder. Bu bilginin insana ne şekilde aktarıldığını anlamak zor olabilir, fakat bu durum Allah’ın kudreti ve hikmeti ile alakalıdır.

Ayette geçen ‘sebbehe’ fiili, varlıkların iradi ve gayri iradi olarak Allah’a ibadet ettiklerini ifade eder. Bu durum, insanın bilerek yaptığı ibadetlerle, doğanın ve evrendeki diğer varlıkların bilmeyerek yaptığı ibadetleri kapsar. Kur’an-ı Kerim’deki şu ayetler bu durumu destekler:

– “Bizler, seni hamd ile tespih ediyoruz” (Bakara 30)

– “Akşam ve sabah,........

© Pusula Gazetesi