Bilmediğini bilmek, bireyin kendini tanıması, yeteneklerinin ve kapasitelerinin sınırlarını bilmesi ve bu sınırların ötesine geçmemesidir. Kişinin yapamayacağı şeylere talip olmaması, kendi gücünün ve yetkinliklerinin sınırlarını aşarak gerçekleştiremeyeceği işlere kalkışmaması önemlidir. Bu tür davranışlar, kişinin haddini aşmasına yol açar ve toplumda bu kişiler "hadsiz" olarak nitelendirilir.

Örneğin, bir genel cerrahın beyin ameliyatı yapması veya bir göz doktorunun kırık kemik operasyonu gerçekleştirmesi haddini aşmaktır. Benzer şekilde, bir mühendis mimarın işini, mimar da mühendisin işini yapmamalıdır. Tıp ve fen bilimlerinde sınırları belirlemek daha kolayken, sosyal bilimlerde bu daha zordur.

Bu nedenle, "haddini aşmak" terimi daha çok sosyal alanda kullanılır. Doktor ve mühendis olmanın kuralları mevzuatla düzenlendiğinden, herhangi biri (sahtekarlık yapmıyorsa) doktor veya mühendis olduğunu iddia edemez. Ancak, ekonomist olmanın kuralları mevzuatla belirlenmediği için, üniversitede bir dönem ekonomi dersi alan birisi, “ekonomist” olduğunu iddia edebilir.

Sosyal olaylarda belirsizlikler fazla olduğundan, haddini aşan “hadsiz” kişilere sıkça rastlanır. Sosyal hayatın ve olayların kesin çizgileri olmamakla birlikte, Türk-İslam medeniyeti, örf, adetler, gelenek ve göreneklerle bu alanları kurallara bağlamıştır. Her ne kadar bazı değerler dejenere olmuş olsa da, bir kısmı halen hayatımıza şekil vermeye devam etmektedir.

Başta medeniyet değerlerimiz olmak üzere, kültürel ve dini değerlerimiz, küresel emperyalizmin ve misyonerlerin düzenli ve planlı saldırıları altındadır. Bu sinsi saldırılar,........

© Karadeniz'de sonnokta