Çatışma/çözüm pratikleri bakımından “entegrasyon” kavramı sıklıkla ve çokça tartışılan bir konu olarak gündemde. Entegrasyon kavramı, göç ve mülteci alanında çalışan akademisyenlerin, hak savunucuları ve gazetecilerin de aşina olduğu bir kavram.

Türk işçi göçünün 50’nci yıl etkinlikleri kapsamında Prof. Dr. Klaus J. Bade ile katıldığımız bir paneli hatırlıyorum. Şöyle demişti Prof. Dr. Bade: “İlle de bir entegrasyondan bahsedeceksek buna mültecilerden çok Alman toplumunun ihtiyacı var. Çünkü esas sorun yerleşik toplumun göçmenlere dair algısında…”

Ona göre Alman devleti 50 yıl boyunca hep göçmenleri yerli topluma entegre etmekle uğraşmış ve günün sonunda eksik ve çarpık bir göç politikasıyla baş başa kalmıştı. Bu yüzden istenen sosyolojik bütünleşme bir türlü sağlanamamış, önyargı duvarları ortadan kalkmak bir yana daha da yükselmişti. Göçmen düşmanlığı, ırkçılık ve nefret bunun en bariz tezahürüydü. Oysa 50 yıl öncesinden başlayarak düğmelerin doğru iliklenmesi gerekirdi. Eksik olan şey Alman yerli toplumunun, ülkeye sonradan gelen ya da getirilen göçmen topluluklarla ilgili sağlıklı bir eğitimden geçirilmesiydi. Almanlar sonradan gelen veya gelecek olan göçmenlerin ana dilleri, kültürleri, adet ve görenekleriyle ilgili önceden bilgilendirilmeliydi. Asimilasyon ya da itme/dışlamanın yerine “bir arada yaşam” ilkesi temel alınmadığı için toplumların karşılıklı saygı zemini de 50 yıllık bu süreçte fazlasıyla zedelenmişti.

Prof. Bade’nin göç alanında yaptığı bu saptamadan yola çıkarsak, şöylesi bir soruyu sormamız fazla mı radikal olur: “Barış süreci için ille de bir entegrasyondan bahsedeceksek buna Kürtler kadar ve Kürtlerden çok Türk toplumunun ihtiyacı var. Çünkü esas sorun Kürt olmayan toplumun Kürtlere dair algısında”. Ve elbette bu yanlış algıda egemen siyasal erk ve resmi tarih anlatımı hep belirleyici oldu. Dolayısıyla egemen aklın da bir bütün olarak........

© İlke TV