Her yıl gerçekleşen Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği / IATA Genel Kurullarında son yılların iki önemli konusu var. Yolcu başına sağlanan karlarda bir fincan kahve barajını aşamamak ve özel sektör tarafından işletilen havalimanlarının havayolları gelirlerini baskılaması. Havayollarının yüksek yatırım bedelleri karşılığında düşük kar marjıyla çalışması, yolcunun sorunlarının diğer paydaşlar tarafından karşılanmaması ve tüm sorumluluğun havayollarında olması en fazla tartışılan konulardan birisi.

Bu sene Dubai’de gerçekleşen 80. Olağan Yıllık Genel Kurul’da IATA Genel Direktörü Willie Walsh bir kez daha kahve örneğini vererek yolcu başına gelirin 6,14 dolar olduğunu vurguladı. Geçtiğimiz aralık ayında, Cenevre’de yapılan IATA Global Media Days etkinliğinde de Walsh bu konuyu gündeme getirmişti. Maalesef 2024 rakamlarından beklentilerin de yolcu başına karlılıkta sektörün bir fincan kahve barajını aşamayacağını gösteriyor.

IATA Genel Kurulu’nda görüştüğüm Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Ahmet Bolat da kahve örneğini detaylandırarak, THY’nin yolcu başına karlılığının 6,14 doların üzerinde olduğunu, ancak havayolları arasında zarar edenlerin olması, düşük maliyetli şirketlerin operasyonları ve henüz toparlanma aşamasındaki taşıyıcılar sebebiyle genel ortalamanın düşük kaldığına dikkat çekti. Aynı zamanda IATA Yönetim Kurulu Üyesi de olan Bolat, 6,14 doların altında olan, zarar eden şirketler olduğu gibi çok üzerinde yolcu başına gelir sağlayan şirketlerin de varlığına dikkat çekerek, pandemi sonrası iyileşmelerle birlikte yoğun bir rekabet dönemine girildiğine işaret etti.

Düşük kârla rekor gelir bekleniyor

IATA Genel Direktörü Walsh, toplantıda yaptığı açıklamada havayollarının 2024 yılı net kârının 30,5 milyar dolara, yolcu sayısının 4,96 milyara, hava kargo hacminin ise 62 milyon tona ulaşmasının beklendiğini ifade ederek, gelirde rekor kırılmasına rağmen kar marjlarının yüzde 3 seviyesiyle çok düşük kaldığının altını çizdi. Kısacası gelirler artıyor, ama karlılık henüz havayollarını mutlu edecek yükselme aşamasına geçmiş değil.

IATA araştırmasına göre 2024’te yaklaşık 1 trilyon dolar rekor gelir bekleniyor. Fakat harcamaların da 936 milyar dolar gibi rekor bir seviyeye ulaşacak olması net karın 30,5 milyar dolar seviyesinde kalacağını gösteriyor. İşte bu hususa dikkat çeken Walsh, kâr marjının birkaç yıl öncesine göre büyük başarı olduğunu, ama sektörün gelişimine devam etmesi için de yükselmesi gerektiğini belirtti.

Dubai’deki genel kurulda bir kez daha IATA Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçilen Pegasus Havayolları Yönetim Kurulu Başkanı ve IATA önceki dönem Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Nane de maliyetlerin çok değişken ve yüksek........

© Habertürk