Ankara'daki Küresel Yatırım Günleri'nde Uluslararası Yatırımcılar Derneği Yased'in Başkanı Engin Aksoy ile ülkedeki yabancı yatırımların ve yatırımcı beklentilerinin bir fotoğrafını çektik. Yerleşik yabancı sermayenin beklentileri iyileşiyor, öngörüsü artıyor, artık yıllık bütçe yapabilir duruma gelmişler. Getirilmesi planlanan Asgari Kurumlar Vergisine de, kaldırılacak olan istisnalara otomotiv hariç itirazları yok. Artırılan ve yüzde 25 oranına çıkarılan Kurumlar Vergisi'nde de indirim beklentisi 2025 sonrasında. Asıl istekleri makro ekonomik istikrar ve öngörülebilirlik. Bunun içinde yapılacak değişikliklerin akşamdan sabaha değil, duyurularak, tarafların görüşü alındıktan sonra yapılmasından yana.

Uluslararası Yatırımcılar Derneği Yased'in Başkanı Engin Aksoy'a sorularımız ve yanıtları şöyle:

-Küresel yatırımların seyrinde durum nedir?

Uluslararası doğrudan yatırımlarda rekabet çok arttı. Hepimizin bildiği gibi son bir yılda öne çıkan Suudi Arabistan var. Mısır zaten kuvvetli bir oyuncuydu. Doğu Avrupa ülkeleri, Litvanya, Letonya zaten var. Bir yandan Güney Amerika'da bazı ülkelerde biraz daha istikrarlı bir gidiş gözükmeye başladı, yönetim değişiklikleri oluyor. Dünyada savaş, kriz gibi nedenler de eklendiği böyle bir konjonktürde küresel yatırımlar artmıyor ve yatırımları çekmek için büyük bir rekabet yaşanıyor.

Biz de bu konjonktürde Türkiye'ye yatırım çekmeye çalışıyoruz. Bunu yaparken de bizim olmazsa olmaz iki konumuz var.

Biri makroekonomik istikrar ve orta vadeli program, uygulanması ve hayata geçmesi çok önemli. İki yıllık çerçevesi var tabi, bu çerçeveyi anlıyor ve destekliyoruz. Programdan taviz olmaması çok önemli, güven tesis ediyoruz.

İkincisi ise Orta Vadeli Program ve makro ekonomi konusunda adım atıldı ama düzenleyici çerçeveler gerekli. Bu uluslararası sermaye için çok önemli. Herhangi bir sektörde önümüzdeki altı ayda ne olacağı, önümüzdeki bir yılda ne olacağı, sabah kalktığımızda değişen bir şey görecek miyiz, bu süreçler nasıl yönetilecek? Bunları öngörebilmemiz lazım.

-Asgari Kurumlar Vergisi'nde Yased'in tutumu nedir, sizin için sürpriz oldu mu?

Biz Türkiye'ye para getirmek, yatırım Çin'e, Romanya'ya, Mısır'a gitmesin, buraya gelsin istiyoruz. Buradaki pazarı büyütelim, ihracat yapacaksak buradan yapalım istiyoruz. Ama tabii global şirketler değerlendiriyor. Hangi ülkede nasıl fırsat var diye. Bugün ne kadar kazanırım değil, üyelerimizin içinde 150 yıldır Türkiye'de olan şirketler var. Yani orta vadede ve uzun vadedeki fırsatlara bakıyorlar. Para yatıracağım, yatırım yapacağım yer güvenli bir liman mı diye bakıyorlar. Şimdi burada iyileştirmemiz gereken şey bu öngörülebilirlik. Geçen yılki deprem faciasından sonra artırılan Kurumlar Vergisi rekabetçilik açısından önemli. Ancak belli bir noktada normalize olması lazım. Takvimin de en kısa zamanda açıklanması lazım, yoksa şu an, bu sene bunun düşmesini beklemiyoruz, öyle bir talebimiz de yok.

Ama 2025'ten sonra nasıl olacak buna bakmak lazım. Minimum vergi de olabilir, onunla ilgili çok karşı olduğumuz bir nokta yok. Orada birkaç konu var. Bir tanesi verimli olmayan istisnaların kaldırılması. Onda mutabıkız, verimli olmayan istisnalar kaldırılsın. Biz hep verimli alanlarda iş yaptığımız için kasayı da birinin doldurması gerekiyor.

Verimli olmayan istisnalar kaldırılması adımını destekliyoruz ancak bazı sektörlerde, otomotiv gibi yatırım amacı ile kullanılan, bu ülkeye yatırım getiren istisnaların devam edilmesi lazım. Yani kurunun yanında yaş da yanmamalı.

Bir de tabi ki sizlerin çok iyi bildiği Türkiye'de hala kayıt dışı vergi var belki gayri resmi daha fazladır, bunun artık önüne geçilmesi lazım.

Maliye Bakanımız bununla ilgili çalışmalar yaptığını bir araya geldiğimizde de çokça söyledi. Bunun azaltılması tabii ki zamanla olacak ama diğer konularda da para doğru yere gitsin, vergi kayıtlı olsun. Teşvikler yatırım yapana, katma değer yaratana gitsin.

YASED'in 274 üyesi var. Türkiye'deki uluslararası şirketlerin 1.3 milyon doğrudan istihdamı var. Yased'in 274 üyesinin tedarik zincirlerindeki........

© Habertürk