Putin’in “Gölge Ordusu” Wagner’e Ne Oldu?
Wagner Grubu, resmi olarak varlığı inkar edilen ama fiilen Rusya’nın en güçlü silahlarından biri olan paramiliter bir oluşumdu.
Wagner, ilk olarak 2014’te Kırım’ın ilhakı sırasında sahneye çıktı. Sonra Ukrayna’nın doğusundaki çatışmalarda yer alarak, başta Donbas’ta Rus çıkarlarını desteklemek için sahaya sürüldü.
Her ne kadar “özel” statüde olduğu iddia edilse de Wagner’in, ekipman, lojistik ve operasyonel koordinasyonda Rus askeri istihbaratı (GRU) ve devlet kurumlarıyla sıkı bağları olduğu ortaya konmaktaydı.
Resmi bir yapı değildi ama devletin gölgesinden hiç çıkmadı.
Kurucusu Yevgeny Prigojin, “Putin’in şefi” lakabıyla tanınan bir iş insanıyken, Wagner onun elinde devlet dışı bir orduya dönüştü.
Wagner’in bir diğer önemli ismi ve saha komutanı Dmitri Utkin, eski bir GRU subayıydı ve gruba adını, Alman besteci Wagner’e olan hayranlığı nedeniyle vermişti.
Kırmızı ve siyah renklerdeki logosundaki kurt kafası ve neo-Nazi sembollerini andıran işaretler, grubun ideolojik damarını da yansıtıyordu.
Grup, aynı zamanda “Orkestra” veya “Müzisyenler” gibi takma adlarla da anılmaktaydı.
En parlak döneminde Wagner’in 30 ila 50 bin savaşçıya sahip olduğu tahmin ediliyordu.
On binlerce savaşçısı, ağır topçusu, tankları ve insansız hava araçlarıyla tam bir paralel güçtü.
Wagner’in en bilinen insan kaynaklarından biri hapishanelerdi:
“Savaşta hizmet et, cezanı azalt.” teklifiyle binlerce mahkum saflarına çekildi. Bu yöntem hem düşük maliyetli insan gücü sağladı hem de disiplin problemlerinin yanında vahşetin artmasına zemin hazırladı.
Bunun yanı sıra, gösterişli reklamlar, Telegram kanalları ve aşırı milliyetçi propaganda ile eski askerlerin ve maddî sıkıntıdaki gönüllülerin katılımı sağlandı.
Wagner, çatışma sahalarında yoğun topçu ateşi, kamikaze insansız hava araçları ve insan gücüyle yapılan dalga dalga saldırılar gibi taktiksel yöntemler kullandı. Ancak onları diğerlerinden ayıran, acımasız yöntemleriydi.
Wagner savaşçılarının uyguladığı “çekiçli infaz” görüntüleri dünya basınına yansımış; firar etmeye çalışan Yevgeny Nuzhin’in demir çekiçle öldürülmesi, korku ve dehşet yaratmıştı.
Bu görüntüler ve Wagner destekçilerinin şiddeti estetize etme biçimi olarak kullandıkları balyoz fotoğrafları, örgütün psikolojik baskı ve marka oluşturma stratejisini göstermekteydi.
Kurukafa sembolü ve çekiçli infazlarıyla Wagner, savaşın karanlık yüzünün sembolü oldu. Hem mahkumların kullanılması hem de uyguladığı yöntemler, Wagner’i dünyanın en acımasız ordularından biri haline getirdi.
Bakhmut ve Soledar gibi bölgelerde yoğun çatışmalarda yüksek kayıplar veren Wagner, Kremlin’in resmi ordusunun başaramadığını başardı, şehri düşürdü.
ABD Savunma Bakanlığı’na göre; 2023 yılı itibarıyla Wagner’in Ukrayna’daki kayıplarının 10 binin üzerinde olduğunu tahmin edilmektedir.
Gölge ordu, Ukrayna’nın yanı sıra 2015’te Rusya’nın Esad rejimini........





















Toi Staff
Gideon Levy
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein