PROF. DR. ÜNAL ÇAMDALI

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi

Son yıllarda fizik ve mühendislik gibi teknik bilimlerin metotları kullanılarak ekonomi ve sosyal bilimlere, yeni yaklaşımlar ve yeni bakış açıları geliştirilmeye çalışılmaktadır.

Eski Yunanda bir evin mal varlığını yönetme sanatı anlamına gelen ve bir ev ile sınırlandırılan ekonomi (veya iktisat), günümüzde çok daha büyük bir ev olan dünyayı ilgilendirmekte hatta onu etkisi altına almaktadır. Bu etki sadece dünya ile sınırlı da değildir hatta evrenseldir. Zira evrenin çalışma prensiplerinin içerisinde üstün bir “ekonomiklik” ilkesinin mevcut olduğu gerçeği, evren bilimciler tarafından ortaya konmaktadır. Ayrıca ekonomi bilimi; felsefeden psikolojiye, matematikten istatistik bilimlerine kadar pek çok bilimlerle bağlantıları güçlü olan bir disiplin şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu bilimde özellikle neoklasiklerle başlamış olan bir mühendislik boyutunun varlığı da realitedir. Bununla birlikte F. H. Knight, mekaniği iktisadın kardeş bilimi nitelendirmesi bu noktada dikkate değerdir.

17-19. yüzyılları arasındaki mekanik epistemolojinin gelişimi, termodinamik biliminin doğmasına zemin hazırlamıştır. Bu gelişmeler, iktisat biliminin hassas konusu kabul edilen değere, dönemin iktisatçıları tarafından mekanik bir bakış açısı kazandırılmasına neden olmuştur. Einstein'ın vurguladığı gibi tüm yasalar içerisinde en sarsılmaz yasa niteliğinde olan termodinamiğin yasaları, ekonomi bilimine de önemli katkılar sağlamıştır. Ayrıca termodinamik, ekonomi bilimi ile mühendislik arasındaki bağın kurulmasında önemli rol oynamaktadır.

Termodinamik enerji bilimidir. Bu bilim mikro organizmalardan, ev aletlerine; ulaşım araçlarından, güç üretim sistemlerine hatta felsefeye kadar çok geniş bir uygulama alanına sahiptir. Yasaları evrenin en temel yasalarındandır yani evrenseldir. Bu yasalar, bilindiği üzere sıfırıncı, birinci, ikinci ve üçüncü yasalardır.

Bu yasalardan sıfırıncı yasa, iki farklı sistemin üçüncü bir sistemle ayrı ayrı ısıl dengede olması halinde, kendi aralarında da ısıl dengenin var olması gerektiği gerçeğinden hareket ederek sıcaklık ölçümünün prensibini ortaya koymaktadır. Enerjinin Korunumu Yasası olarak da bilinen birinci yasa ve entropi yasası olarak da bilinen ikinci yasa; enerji........

© Ekonomim