Atatürk’ün 1915’te Anafartalar zaferinden sonra bir Alman dostuna söylediği kehanet gibi sözler, Lord Kinross’un Atatürk kitabında şöyle aktarılır:

“Karada kıstırılmış durumdayız, tıpkı Ruslar gibi.

Boğazları ve Çanakkale’yi tıkamakla Rusları Karadeniz’in içine kapamış oldum ve eninde sonunda çökmeye mahkûm ettim, müttefikleriyle bağlantılarını kestim. Ama biz de aynı nedenden, çökmeye mahkûmuz. Gerçi Akdeniz’in Kızıldeniz’in ve Hint Okyanusu’nun eteklerindeyiz ama herhangi bir okyanusa açılamıyoruz. Deniz kuvvetlerimizden yoksun bir kara kuvveti olarak yarımadamızı, kara kuvvetlerini çekinmeden getirebilecek bir deniz kuvvetine karşı hiçbir zaman savunamayız!”

Türk savaş tarihinin en görkemli ve acıklı zaferinin Çanakkale zaferi olduğunu düşünürüm, hep. Ordumuz Çanakkale Boğazı’nda dünyanın en büyük, en müthiş donanmalarını hezimete uğrattıktan sadece üç yıl sonra; yılgın, korkak ve düşman işbirlikçisi Osmanlı hükümeti 30 Ekim Mondros Mütarekesi’yle kazanılan muazzam zaferi çöpe attı.

Atatürk’ün söylediği çıktı, 252 bin askerin kanı pahasına geçit verilmeyen Çanakkale Boğazı, masada atılan bir imzayla İtilaf Devletleri donanmalarına açıldı, düşman gemileri güle oynaya Marmara’yı geçti, İstanbul Boğazı’na demirledi.

Mondros Mütarekesi’yle, Türk donanmasının da dişleri döküldü. Tüm gemilerin top kamaları, kazan kapakları söküldü, cephane ve toplar kıyıya çıkarıldı, işgal güçlerinin gözetimindeki Haliç Tersanesi’nde depolandı.

Elimizde kalan donanma, Marmara’da Akhisar ve Dıraç torpidoları, İzmir’de Hızır Reis gambotu, Trabzon ve Sinop’ta Aydın Reis ve Preveze gambotlarından ibaretti.

Deniz Kur. Alb. Yener Özcumalı, İstiklal........

© Cumhuriyet