Çin’le iş yapan Mâverâünnehirli bir ailenin üyesi olduğu tahmin edilen Seyyid Ali Ekber Hıtayi adlı bir tüccarın 1505-1508 yıllarında Çin’e giderek Beijing’i ziyaret etmesi ve Farsça hazırladığı kitabını 1516 yılında Osmanlı sarayında Yavuz Sultan Selim’e, ardından da Kanuni Sultan Süleyman’a sunması, o dönemde Çin ile Batı Asya arasındaki ekonomik ve kültürel ilişkilerin en parlak halkalarından biri kabul ediliyor. 16. yüzyıldan 19.yüzyıla kadar Batılı olmayan herhangi bir dilde yazılmış en kapsamlı Çin metni olarak nitelenen “Hıtâynâme”, Osmanlıların Çin algısına büyük etkide bulunmuş, daha sonra saray ve bürokrasi dili olan Farsçadan Osmanlı Türkçesine çevrilmiş. Çin’in sınırları, idari sistemi, iklimi ve coğrafi yapısı, yerleşim yerleri, yabancıları kabul usulleri, kanunları, sarayları, hapishaneleri, İslamiyet’in Çin’deki durumu, ilim ve sanatı gibi konularda bilgiler veren “Hıtâynâme”, ortaçağ dünyasının en güçlü ve etkili iki medeniyeti olan Çin ve Osmanlı arasında çok ilginç bir bağ kurduğu gibi sonradan yapılan pek çok araştırmaya da geniş malzeme sağlamış durumda.

Giray Fidan ve Ayşe Gül Fidan’ın birlikte kaleme aldığı, geçen ay okurlarla buluşan “Türkiye’de Sinolojinin Doğuşu-Hıtâynâme’den Günümüze” (Kırmızı Kedi Yay.), Sinolojinin dünyada ve Türkiye’deki gelişimini ayrıntılı biçimde........

© CGTN Türk