Futbol endüstri olarak ticari bir meta gibi alınıp-satılabilen ürün haline gelmesiyle her şey paraya endekslendi. Haliyle, futbol kulüpleri de tüketim toplumunun arzu ettiği gibi birer marka ve ürün haline dönüştüler. 1980 sonrası neoliberal politikaların ekonomik yapılanma kisvesi altında siyasi yapıyı sermaye çıkarına yönelik bir kurguya dönüştürülmesiyle de futbol, son 30 yıl içerisinde sermaye birikimini sağlayabilen bir kültür endüstrisi ürünü haline getirildi. 80 sonrası futbola yapılan müdahale, kapitalist propagandanın futbolda siyasetin olmadığına dair söylemlerine rağmen, futbol kitleleri yönetmek için kullanılan siyasi bir aparat oldu. Ama hangi siyaset?

İşte bu noktada Fatih Yaşlı’nın yorumuna göz atmak gerekiyor. “…ilk olarak siyasi olmayan hiçbir şey yoktur, her şey politiktir ve ikincisi siyaset dediğiniz şey ideolojiden, tutumlardan, tavırlardan ayrı olarak ele alınamaz. Siyaset tek başına kötü bir şey değildir; iyi ya da kötü, ilerici ya da gerici, halkçı ya da halk düşmanı siyasi tutumlar, siyasi pozisyonlar vardır.” Buradaki pozisyon tamamen 1980 sonrası değişimin tam göbeğine denk gelmekte. Çünkü, tarihsel sürecini incelediğimizde farklı bir ideoloji yapının içinde direniş alanı bulunan futbol, bugün gelinen noktada, kitle kültürü haline dönüştü ve de kültür endüstrisi içinde üretilen bir meta olarak kapitalizme hizmet etmektedir. Ve bu yapısıyla da çıkar grupları tarafından rant elde etme aracı haline gelmiştir.

∗∗∗

Futbolu kitle kültürünün bir parçası olarak değerlendirdiğimizde, futbol, kapitalizmin ürettiği ticareti ve tüketimi amaçlayan bir araç halini almıştır. Çünkü, kitle kültürü kültür endüstrisinin önemli bir aparatıdır. ‘Kültür alanı hem ideolojik mücadelenin yapıldığı, hem birleşme ve direnişlerin olduğu, hem de hegemonyanın kazanılıp kaybedildiği geniş bir alanı ifade eder. Bu alan........

© Birgün