Belediye sosyalizminin nam-ı diğer adıyla toplumcu belediyecilik anlayışının ortaya çıkışı 19. yüzyıla dayanmaktadır. İlk olarak Glasgow ve Birmingham şehrinde uygulanmıştır. Glasgow’da su ve gaz sosyalizmi şeklinde tezahür etmiştir. Bu şehirde bunlar temel ihtiyaç olarak görüldüğü için halka bedava dağıtılmış, Birmingham ise daha sanayileşmiş bir şehir olduğu için temel ihtiyaçlar daha geniş yelpazede tutularak halka ucuz hizmet götürülmüştür. İngiltere’de Fabiancı ekolden gelenlerin ileri sürdüğü belediye sosyalizmini Lenin kabul etmemiştir. Ona göre; belediye sosyalizminde mülkiyetin sahipliği yalnızca belediyelerde olacaktı ama asıl mesele ülkedeki bütün üretim araçlarının merkezi bir yapıda toplanmasıydı. Lenin, Fabiancıların belediye sosyalizmini yeterli görerek toplumsal devrim ateşini körelttiğini iddia etmiştir. Dönem itibariyle Lenin’in eleştirileri yerindedir. Ancak özellikle Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte sosyalistler/komünistler mevzi kaybetmiştir. Günümüzde neo-liberal anlayışın hüküm sürdüğü belediyecilik anlayışı hâkimdir. Kamu işletmelerinin büyük bölümü özelleştirmelere tabi tutulmaktadır dolayısıyla günümüzde sosyalist belediyeciliğin olması mevzi kazanmak yönünden önemlidir. Sosyalizm altın çağını yaşamamaktadır. Halk tüketim çılgınlığı ile uyuşturulmuş vaziyette. Bu durumda hak mücadelesi vermesini bilen bir toplum da yoktur. Lenin’in döneminde ise sosyalizmin parlamaya başladığı yıllardır. Lenin’in devlet yönetimine talip olmasından daha doğal bir şey yoktur. Ancak objektif ve sübjektif koşullar günümüzde sosyalistlerin aleyhine cereyan etmektedir. Belediye sosyalizmi/toplumcu belediyecilikle yönetilen yerel ölçekte mevzilerin olması hem halkın hem de ülkedeki ilerici güçlerin yararına.

Neo-liberal sistemin ortaya koyduğu kavramlardan birisi de “kamu işletmeciliğidir.” Kamu işletmeciliğinde belediyeler özel işletme gibi hareket etmektedir. Artık belediyelerde insanların en temel ihtiyaçları olan su, elektrik ve ulaşım gibi unsurlar özel işletmeler eliyle sağlanmaktadır. Oysa belediye sosyalizminde bu unsurlar halka ya bedava dağıtılır ya da halkın çok ucuza temin etmesi sağlanır. Sosyalist belediyeciliğin bazı temel ilkeleri bulunmaktadır. Bunlar katılımcılık, eşitlik, adalet, sosyal politikalar, çevre duyarlılığı ve dayanışma. “… Sosyalist/toplumcu belediyeciliği şu şekilde tanımlayabiliriz: Yoksulluğun kaynağını........

© Aydınlık