Crna Gora dugoročno mora biti ili srpska ili albansko-hrvatska. Taj uvid, koji je nastao na podsticaj riječi profesora Milana Brdara, je jedan od najispravnijih, ujedno vjerovatno i najnepopularnijih, koji se može imati o današnjoj crnogorskoj državnosti i agoniji koju ona, shodno svojoj prirodi, neizbježno prolazi.

Rezolucija o Jasenovcu, dopunjena sadržajem o Dahauu i Mathauzenu, koju je crnogorski parlament usvojio na Vidovdan, i reakcije na njeno usvajanje, osim što su potvrda navedenog stava, predstavljaju i ulazak u terminalnu fazu identitetske zbrke post-referendumske Crne Gore.

Rastrojena između nadiruće „srpske renesanse” i odnosa sa „bliskim susjedima” iz Đukanovićevog vakta, ova mala balkanska država pokušava da igra tango u kome će se sve češće saplitati, u nemogućnosti da isprati korake igrača koji oko nje obleću. Glavni crnogorski plesač – premijer Milojko Spajić – je možda i najbolja personifikacija tog procesa.

Njegova odluka da podrži Rezoluciju o Srebrenici, a da mir sa Mandićem i Kneževićem kupi onom o Jasenovcu, čini se jednim solidnim političkim manevrom, kojim je kupio, ako ne naklonost, ono bar uzdržanost obje strane. Takođe, dodavanje Dahaua i Mathauzena u tekst Rezolucije ima smisla u svjetlu pokušaja da se teret genocida sa nejakih Plenkovićevih leđa, pomalo prebaci i Olafu Šolcu.

Površno gledano, radi se o jednom diplomatskom balansiranju, koje je svojstveno crnogorskoj vlasti od „30. avgusta”. Međutim, suštinski, svaki taj potez je pokazatelj rastrzane diplomatije i ukazuje na temeljni identitetsko-geopolitički problem koji je u srži crnogorske državnosti. To je problem definisanja svog državnog identiteta, a samim tim i položaja u regionu i Evropi, na način koji će biti prihvatljiv velikom dijelu građana i njenom političkom okruženju.

Ako u analizu rečenog krenemo od geografskih činilaca, prvo treba konstatovati da je to zemlja koja zauzima, za susjednu Srbiju i srpski narod uopšte, životno važan komad jadranske obale. Luka Bar je mjesto ka kome je prirodno usmjeren jedan od temeljnih geopolitičkih vektora Beograda, naročito u kontekstu zaoštravanja „kosovskog pitanja” i odnosa sa Zapadom, koji se od 1990-ih kreću po ivici noža.

U igri geografije albansko-hrvatski pogled na Crnu Goru poklapa se sa evropskom, takozvanom Jadransko-jonskom inicijativom, kao jednom vrstom horizontalnog povezivanja Balkana, čiji je cilj geopolitičko........

© Нови Стандард