Her fırsatta insan hakları ve hukukun üstünlüğünden bahseden AB, İsrail’in Gazze’ye karşı yürüttüğü soykırım savaşı karşısında her iki ilkeye de sahip çıkmayarak güvenilirliğini ve meşruiyetini paramparça etti.

• NIAMH NI BHRIAIN & MARK AKKERMAN
• 12 Temmuz 2024

İsrail’in Gazze’ye yönelik soykırım savaşının başlamasından bu yana dokuz ay geçti; 38 binden fazla Filistinli katledildi, 86 binden fazla Filistinli yaralandı, 1,9 milyondan fazlası ise yerinden edildi. Sıkça kınansalar da Avrupalı liderler bu savaşı durdurmak için pek bir şey yapmadı. Daha kötüsü, Avrupa ülkelerinin çoğu ekonomik ve askeri olarak İsrail’in yanında durmayı sürdürüyor.

ABD, İsrail ordusunun en büyük destekçisi olarak görüldüğü için Avrupa’nın desteğini göz ardı etmek kolay. Oysa Avrupa’nın İsrail’e sağladığı mali ve askeri desteğin boyutlarına yakından bakınca Avrupa Birliği’nin (AB) Gazze’de süregiden soykırımın ve işgal altındaki Batı Şeria’daki zulmün suç ortağı olduğu açıkça görülüyor.

Soykırımda Kullanılan Silahların Tedariki

AB, ABD’den sonra İsrail’in en büyük ikinci silah tedarikçisi konumunda. AB Dış İlişkiler Servisi’nin COARM veri tabanından alınan rakamlara göre, 2018-2022 yılları arasında AB üye ülkeleri İsrail’e 1,76 milyar euro değerinde silah sattı.

Uluslararası Adalet Divanı’nın Ocak ayında İsrail ordusunun soykırım yaptığının makul olduğuna ilişkin geçici kararından sonra bile AB ülkelerinden İsrail’e silah akışı devam etti. AB, silah ambargoları uygulamaya yönelik bir sistemi olmasına rağmen bunu İsrail’e uygulamayı reddediyor. Bu da üye ülkelerin tedbirleri yeterli siyasi iradeyi göstermeden sivil toplumun baskısıyla ağırdan alarak uygulamasına yol açarak, yapılanın olması gerekenin çok altında kalmasına neden oluyor.

Aralarında İtalya, Hollanda, İspanya ve Belçika’nın Wallonia bölgesinin de bulunduğu bazı AB ülkeleri İsrail’e silah transferini askıya alacaklarını açıkladıysa da bu açıklamaların bazıları somut eylemlere dönüşmedi. Dönüştüğünde de İsrail’e yönelik tam bir silah ambargosu olmanın gerisinde, silah transferlerinin geçici veya kısmi olarak askıya alınmasından ibaret kaldı.

SIPRI’a (Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü) göre Almanya açık ara Avrupa’nın en büyük tedarikçisi. 2019-2023 yılları arasında İsrail silahlarının yüzde 30’unu Almanya’dan aldı. İhracat geçen sene 10 kat artarak 32,3 milyon eurodan 326,5 milyon euroya yükseldi. İhracat lisanslarının büyük çoğunluğu da 7 Ekim sonrasında verildi.

AB verilerine göre, 2018 ve 2022 yılları arasında İsrail’in başka büyük Avrupalı tedarikçileri de oldu. Bunlar arasında 314,9 milyon euro değerinde ihracat lisansı veren Romanya, 90,30 milyon euro ile İtalya, 81,55 milyon euro ile Çek Cumhuriyeti ve 62,9 milyon euro ile İspanya yer alıyor. AB, 2023 yılı için silah transferlerine ilişkin verileri henüz yayınlamadı.

AB silahları İsrail’e doğrudan tedarikin dışında, genellikle ABD üzerinden ve dolaylı olarak ihraç ediliyor. Silah ihracatı son kullanıcı anlaşmalarına tabi olsa........

© Perspektif