Filosoof, docent Sociale Studies bij Avans Hogeschool

We creëren onze eigen vijanden en met een stem op iemand die groepen categorisch buitenspel zet, doen we een extra duit in het zakje.

De verkiezingen zijn meer dan twee weken geleden en nog altijd kan ik me maar moeilijk bij de uitslag neerleggen. Inmiddels weet ik dat mensen die op Wilders hebben gestemd niet allemaal tegen buitenlanders zijn en dat veel mensen op hem stemden om hun ongenoegen te willen uiten tegen andere partijen. De overwinning van Wilders zou zo dus een optelsom van proteststemmen zijn. Het is een keihard nee tegen de toeslagenaffaire, het gedoe over het klimaat, het tekort aan woningen, het groeiende aantal daklozen en armen en noem de hele ravage die Rutte in dertien jaar heeft aangericht maar op. Ik schreef deze zomer al dat mensen moe zijn van alle problemen en dat de verkiezingen daarom gewonnen zouden worden door een partij die de problemen ontkent of een makkelijk slachtoffer aanwijst.

In moeilijk doen hebben we sinds corona geen zin meer. Ik probeer dat te begrijpen. Wat ik echter niet kan begrijpen is waarom de kiezers denken dat Wilders de juiste persoon is om bij te klagen. Ik weet dat het op veel kritiek komt te staan, maar ik dacht de afgelopen weken geregeld terug aan het Duitsland van de jaren dertig van de vorige eeuw. Toen baalden veel mensen van de hoge werkloosheid en de hoge inflatie die het gevolg waren van de beurscrash in Amerika en vooral van de sancties (de herstelbetalingen) die de nieuwe republiek opgelegd had gekregen na de Eerste Wereldoorlog. Mensen stemden toen massaal op Adolf Hitler om hun ongenoegen te uiten en omdat hij beloofde onder de voorwaarden van het Verdrag van Versailles uit te komen. Waarschijnlijk waren de mensen die op hem stemden heus niet allemaal tegen Joden. De opmerkingen daarover in het programma van de NSDAP namen ze maar even voor lief. Het zou immers toch zo’n vaart niet lopen met de Joden.

Deze argumenten hoor ik nu ook van mensen die op Wilders hebben gestemd. Volgens hen zullen moslims en leden van de LHBTIQA........

© Joop