menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Anayurt Yenisey-Lena bölgesinde erken seramik üretimi

6 4
12.08.2024

Prof. Dr. Semih Güneri yazdı…

“…Nasıl Avrupa ve Yakın Doğu Paleolitik toplulukları, gözlü iğneler teknolojisi ile Sibirya’da ortaya çıkışından binlerce yıl sonra tanıştıysa, onlar için seramik yapımında da birkaç bin yıllık gecikme söz konusudur…”

Türk-Altay Kuram’ına göre Türkçe’nin en arkaik biçimini konuşan halkların anayurdu geniş anlamda Yenisey-Lena bölgesidir. Dar çerçevede ise bu coğrafyayı biz Kuzeyde Angara nehri ile Güneyde Baykal gölü arasındaki mikro-klima hayat alanları olarak tanımlıyoruz. Bölgede son bir-iki on yıldır hem Rus araştırmacılar tarafından hem de uluslararası araştırma gruplarınca Üst Paleolitik ve sonrasını kapsayan önemli prehistorik araştırmalar yapıldı. 2017’de bölgenin Türklerin anayurdu olarak ilan edilmesini izleyen dönemde Baykal bölgesinde tarafımızdan yeni aktif arazi ve laboratuvar çalışmaları başlatıldı. Araştırmalar, bir yandan bölgenin iklimi (soğuma-ısınma) üzerinde yoğunlaşırken diğer taraftan en erken insan toplulukları hakkında arkeolojik kültürlerin, uzak mesafe kültürel ilişkilerin analizlerine yönelik yeni veriler elde etmeyi hedeflemiştir.

Angara-Baykal bölgesi neden Türklerin anayurdudur? Son Buzul Çağında ve sonrasında birkaç ailelik küçük gruplar tarafından oluşturulan yerli Güney Sibiryalı halkların konuştuğu dil neden Türkçe ile bağlantılıdır? Bu sorular temelindeki konu başlıkları 2024’te üçüncü baskısını yapan Türk-Altay Kuramı çalışmamızda ayrıntılarıyla tartışıldı.

Şimdi de şu soruya odaklanacağız: Seramik üretimi Paleolitik dünyayı değiştiren teknolojik yeniliklerden biri midir? Başka bir taraftan bakalım: Seramik üretimi, toplumun uygarlık düzeyini ölçen bir gözlem olabilir mi? Önceki yazımda da yer vermiştim. Baskı taş alet üretimi teknolojisi başta olmak üzere, gözlü iğneler ve giyim-kuşam üretim teknolojisi, mezar mimarisi, ölü gömme adetlerinin oluşması vs gibi yenilikler, GÖ 50,000’li yıllardan itibaren yukarıda verilen Güney Sibirya adresinde ortaya çıkan teknolojik yeniliklerdi. Bunların içinde seramik üretim teknolojisi ise hiç şüphesiz özel bir yere sahipti. Nasıl Avrupa ve Yakın Doğu Paleolitik toplulukları, gözlü iğneler teknolojisi ile Sibirya’da ortaya çıkışından binlerce yıl sonra tanıştıysa, seramik yapımında da birkaç bin yıllık gecikme söz konusudur. Burada elma ile armutu birbirine karıştırmıyoruz. Yakın Doğu yerleşik kültürler coğrafyası ile bozkır kültürleri coğrafyası bütünüyle farklı özelliklere sahiptir.

Sibirya prehistoryası ile ilgili en erken ve en kapsamlı araştırmalar A.P. Okladnikov’a aittir. Buna ilave olarak 20. yüzyılın başlarından itibaren böl genin tarihöncesi ile ilgili pek........

© Veryansın TV


Get it on Google Play