Osmanlı’nın dört kıtada at koşturduğu yüzyıllarda bile, sultanlar, halklarıyla buluştukları her yerde, kendisini karşılayan veya uğurlayanlardan hep aynı nakaratı işitirlerdi:

“Mağrur olma padişahım, senden büyük Allah var” nakaratını…

Padişahlar halklarıyla genellikle dini günlerde karşı karşıya gelirdi. Genellikle at sırtında camiye kadar yol alırdı padişahlar; sırt ağrısı çeken 2. Abdülhamid’ten sonra da at arabasıyla cuma namazına gittiler.

‘Cuma selamlığı’ denirdi bu merasime, slogan orada atılırdı.

Yılda iki kez de bayram namazlarında; buna da ‘bayram selamlığı’ denirdi.…

Sultanların gururlanması için fazlasıyla sebep bulunduğu şaşaalı dönemlerde başlamıştı bu adet…

Yolum yıllar önce Endülüs’e -Granada’ya- düştüğünde, asırlar boyunca her türlü tahribata maruz kalmasına rağmen, önemli bölümleriyle zamana direnmiş Elhamra Sarayı’nda beni şaşırtan, dönemine göre fazlasıyla ileri bir teknolojik bilgiye sahip olunduğunun emareleri olmamıştı yalnızca; onun yanında bir de sarayın hemen her tarafına kazılmış bir ibare

beni çok düşündürmüştü.

Arapça şu ibare: “Vela galibe illallah…”

İlk elde Kur’an-ı Kerim’den bir ayeti çağrıştırsa ve bir-iki surede aynı anlama gelen ayetler bulunsa da, Arapça ibare Endülüs’e ve Elhamra Sarayı’na özeldir.

Doğrudan anlamı “Allah’tan başka galip yoktur” olsa da, görkemli sarayın her tarafından kendini belli eden o cümleyle kast edilen “Mağrur olma” uyarısıdır.

[Elhamra Sarayı’nın........

© Karar