Geçen öğretim yılıydı. Üyesi olduğum Ekonomi Muhabirleri Derneği’nin düzenlediği eğitim seminerlerinin birinin Hatay’da yapılması öngörülüyordu. Hatay’daki seminere katılmak pek içimden gelmedi. Oradaki manzarayı görmek istemiyordum, gerekçem buydu. Hani insan bir şeyi bilir, gözünde canlandırır ama görmek çok başkadır. Ben de Hatay’ın o yıkık ve adeta yok olmuş halini görmek istemiyordum. Özellikle de depremden kurtulanların yaşadıklarını bildiğim o felaket koşullara tanık olmak çok rahatsız edici olacaktı.

Benim görmeye dayanamayacağımı hissettiğim o felaketi binlerce insan yaşamaya devam ediyordu oysa.

Bazen düşünüyorum da, en şanssız olanlar acaba hayatını kaybedenler değil de, aradan bir buçuk yıl geçtiği halde hâlâ bir dizi sorunla yaşamaya çalışanlar mıydı?

Türkiye Belediyeler Birliği bünyesinde oluşturulan Deprem Bölgesi Araştırma Komisyonu 6 Şubat depremlerinden bir buçuk yıl sonraki duruma ilişkin tespitler içeren çok kapsamlı bir rapor hazırladı.

Raporda, depremlerin yol açtığı sorunlar her yönüyle sıralanıyor. Ama ekonomik sorunlar benim için ikinci planda. “Deprem şu boyutta ekonomik kayba yol açtı, şimdiye kadar şu kadar harcama yapıldı” gibi sayısal değerler benim için çok şey ifade etmiyor. Ben yapılmayana, eksik kalana odaklanmak gerektiği kanısındayım. On binlerce can kaybına yol açan depremin tabii ki parasal bir yükü olacaktı. Ama önemli olan depremden kurtulanların nasıl bir yaşam standardına kavuşturuldukları; barınma sorunlarının giderilip giderilmediği, sağlık hizmetlerine ne ölçüde erişebildikleri.

Deprem felaketinin üstünden bir buçuk yılı aşkın bir zaman geçti. Sözüm ona bir yıl içinde herkes evine kavuşacaktı. Bu gerçekleşmedi. Üstelik TBB’nin raporundan öğreniyoruz ki konut yapımına ilişkin olarak da ciddi hatalar söz konusu. Örnek mi, böyle bir felaketin ardından tutup fay hattında yapılaşmaya gitmek gibi...

Konut yapımında çok gecikildiği için de hâlâ binlerce depremzede konteyner kentlerde ve hatta çadırlarda yaşam savaşı veriyor.

Depreme kışın ortasında yakalanan ve 2023’ün başında en sert kışı yaşayan depremzedeler, sonrasında bölgenin çok zorlu yaşam koşullarında yazı geçirdi. Sonra bir kış daha, sonra bir yaz daha... Şimdi bir kış daha geliyor...

Raporda insanı okurken bile çok rahatsız eden detaylar var. Bunların başında barınma sorunu geliyor. TBB raporuna göre neredeyse 700 bin kişi (692 bin kişi) hâlâ konteyner kentlerde kalıyor. Konteyner dedimse genişlikleri yalnızca 21 metrekare. Büyüklüğü gözünüzde canlandırın; 4 metreye 5 metre! Yani bir buçuk yıldır iç içe sürdürülen bir yaşam...

Daha beteri de var. Depremin üstünden bir buçuk yıl, tam bir buçuk yıl, hatta daha fazla bir zaman geçti ama........

© Ekonomim