Çoğunlukla mükelleflerin beyanı üzerine hesaplanan ve vergi dairelerince tahakkuk ettirilen vergiler ilgili vergi kanunlarında gösterilen zamanlarda ödenir. Beyana dayanan vergilerde beyannamenin verilme tarihi ile ödeme zamanı aynıdır. Gelir ve kurumlar vergisinde olduğu gibi birden fazla taksitte ödenebilen vergilerde ayrıca ödeme süresi kanunlarında gösterilmektedir. Vergilerin ödeme süreleri beyanname verme süresi ile ilintili olduğu için beyanname verme süreleri uzatıldığında ödeme vadeleri de otomatik olarak uzamaktadır. Verginin vadesi ödeme süresinin son gününü ifade eder.

ÖZEL ÖDEME SÜRELERİ

Vergi kanunları ile belirlenen süreler, özel durumlar ve oluşan şartlara bağlı olarak farklılaşabilmektedir. Başlıca özellikli durumlara aşağıda yer verilmiştir.

- Hazine ve Maliye Bakanlığınca Belirlenecek özel ödeme süreleri

Vergi Usul Kanunu’nun 111’inci maddesinde ödeme sürelerine ilişkin düzenleme yapılmıştır. Buna göre; vergiler kanunlarında gösterilen süreler içinde ödenir. Ödeme süresinin son günü verginin vadesi tarihidir.

Vergi Usul Kanunu’nun 15,17 ve 342’nci maddelerinin uygulanması dalayışıyla sürenin uzaması halinde vade uzayan sürenin bittiği gündür.15’inci madde mücbir sebep,17’inci madde mühlet verme, 342’nci madde veraset ve intikal vergisinde ek sürelerle ilgilidir.

Beyannamenin posta ile gönderilmesi halinde, beyan edilen vergi tahakkuk işleminin bitmesi beklenmeksizin vadesinde ödenir.

500 den fazla mükellefi olan vergi dairelerine para yatırmak bakımından mükelleflere, vadenin bitmesini takip eden tarihten başlayarak15 gün içinde gün belli etmeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı; mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin, Vergi Usul Kanunu kapsamında olup, ödemesi afet tarihinden sonraya rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri ile bu kanunun (VUK) 15’inci madde 3’üncü fıkrası uyarınca verecekleri beyannamelere istinaden tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerin bitimi tarihinden itibaren azami bir yıl süreyle uzatmaya yetkilidir. Bu yetki; bölge, il, ilçe, mahal ve afetten zarar görenler ile afetten zarar görme derecesi veya vergi türleri itibariyle farklı süreler tespit etmek suretiyle de kullanılabilir.

Bu suretle belli edilen günler verginin vadesi yerine geçer.

FARKLI ÖDEME ZAMANLARI

Kanunlarında belirlenen sürelerde verginin beyan ve tarh edilmemiş ya da eksik beyan edilmiş olması ve bazı durumlarda tarh edilecek vergilerin ödeme zamanları, aşağıda açıklandığı üzere, Vergi Usul Kanunu’nun 112’nci maddesinde hükme bağlanmıştır.

- İkmalen, re’sen veya idarece vergi tarh edilmesi

Vergilerin normal beyan ve ödeme vadelerinden sonra, ikmalen, re ’sen veya idarece tarh olunan vergiler taksit zamanlarından evvel tahakkuk etmişse taksit süreleri içinde; taksit süreleri kısmen veya tamamen geçtikten sonra tahakkuk etmişse; geçmiş taksitler, tahakkuk tarihinden başlayarak bir ay içinde ödenir.

- Mükellefiyetin kalkması........

© Ekonomim