Biz de merakımızı izale için, rüya sahibine rüyanın neden hacda sükut ettiğini soralım. Zira bu rüyanın evveliyatı da var. O kısımlarda 1918 Osmanlı’nın mağlubiyetinin resmen kabulünden sonra, bu felâketin sebepleri Üstad’a, her asrın mebuslarının bulunduğu bir meclis-i muhteşemde sorulup herbirine ayrı ayrı cevaplar verilmişti. Mesela o rüyadaki nuranî meclisten bir zat;

“Ey felâket, helâket asrının adamı, senin de reyin var, fikrini beyan et!” demiş; kendisi de, “sorun cevap vereyim” demişti. Birinci soruda;

“Bu mağlubiyetin neticesi ne olacak, galip olunsaydı ne olurdu?” gibi müteakip sorular soruluyor ve Üstad da, o felâketlerin sebeplerini İslam’ın şartlarına riayet etmemek, çaresini de İslama riayet etmekle diye cevaplıyordu. Fakat sıra hacca gelince rüya bitmişti. Nedenini o da merak ediyor ve ancak bir hafta sonraki rüyada -önemine binaen olsa gerek- “hac” müstakil olarak gösteriliyordu.

Bu rüyanın hacda sükûtunun sebebi, haccın âlem-i İslam’ın içtimaî hayatına veya şahs-ı manevîsine taalluk ettiği için, felâketlerinin de o nispette büyük olduğuna işarettir.

Bediüzzaman, “...haccın ve ondaki hikmetin ihmali, musibeti değil,........

© Yeni Asya