Kaynakları zengin, insanları yoksul, kabile ve komşu savaşları ile sürekli kan kaybeden Afrika’da, sömürge bağlarının çözüldüğü 1960 lı yıllardan sonra belki ilk köklü kalkınma atılımları, 2000 li yıllarda yapıldı. Hatta bazı ülkeler Afrika ölçüsünde birinci lige girmek için yeni açılımlar deneyerek, fırsatları değerlendirmeye, başarılarını ise Mo İbrahim[1] gibi zengin bir girişimcinin geliştirdiği yöntemlerle ölçmeye başladı. Uluslararası medyadan da izlenebileceği gibi Afrika heyecanı artarak devam ediyor. “Afrika’nın İçinden (Inside Africa)”, “Afrika Sesleri(African Voices” veya Afrika’da “değişim yaratanlar” (Change Makers) gibi programlar şimdi ilgi odağı. Kıtada fark yaratan temiz su ve yeni üretim projeleri anlatılıyor. Sahra altı Afrika ülkelerinin küresel moda dünyasında yarattığı renkli farka dikkat çekiliyor. Edebiyat, müzik ve görsel sanatlar açısından elde edilen başarılar ödüllendiriliyor. Afrika kan elmaslarına, kakao üretimindeki çocuk işçi istismarına, eski ve yeni salgın hastalıklarına ve bitmez tükenmez açlık, kuraklık, hala süren savaşlara ve insan hakları ihlallerine rağmen yeni trend. Bu trendi yeni şapkalarıyla eski sömürgeciler kadar, Çin, İran, Suudi Arabistan, İsrail ve Japonya da yakalama peşinde. Amaç yerine göre dini kisveyle, altyapı ve ağır sanayi yatırımları ile başta petrol olmak üzere yine kıtanın doğal kaynaklarından yararlanmak, Afrika’nın ucuz insan gücünü ve gani kaynaklarını kullanmak. Birleşik Krallık(BK) eskinin yeni yüzle geri dönüşü. Türkiye ise “yenice eleğim, onu nerelere asayım?” hesabı ile Afrika’da. Mali, Gambiya, Gana, Somali ve Sudan derken Ruanda da listede.

Ah Şu İngilizler!

Bildiği gibi Ruanda Alman Doğu Afrika, sonra ve Belçika sömürgesi olarak kayda geçen tarihinden sonra 1962 yılında bağımsız olmuştu. Ülkenin bağımsızlığı izleyen 32 yılı, 1994 e kadar savaşlar ve iç savaşlarla geçen kayıp yıllar oldu. Ama Ruanda 2000 lerin başından itibaren ekonomik, sosyal ve siyasi olarak toparlanmaya başladı. Afrika Birliği(African Union) içinde komşuları ile barışı tesis ederken, Frankofon geçmişinden kopmadı. 2009 yılında ise İngiliz Ülkeler Topluluğuna (British CommonWealth) katılarak, AB den ayrılma hazırlıkları yapan BK ile ilişkilerini geliştirdi. Başlatılan ortak kalkınma programlarının da yardımı ile Ruanda’nın insani kalkınma (Afrika ülkeleri arasında 10.), ekonomik fırsatlar(9.) ve güvenlik açısından(9.) ilerleme kaydetmesi, bu ülkenin Mo İbrahim raporlarına da olumlu referans olarak yansıdı. Ruanda, 2022 de yüzde 18 civarında seyreden enflasyona rağmen, son 5 yılda kaydettiği ortalama yüzde 7.6 lık büyüme hızı ve düşük işsizliği sayesinde sefalet tedrici bir azalma kaydetti. Şimdilik sadece 14 milyon nüfusun olması da geçiş dönemi için olumlu bir özellik. Bununla birlikte Ruanda yaklaşık kişi başına 1000 dolarlık geliri ile hala gelişmekte........

© Muhalif