Eğitim: Beşikten mezara kadar hayatın her döneminde sürekliliği olan bir gerçek. Bir kimsenin cemiyetteki (toplumdaki) konumu; amir, memur, işçi, çalışan, işsiz, emekli, herkes eğitim gerçeğiyle yüz yüzedir. Böyle olunca da öğrenim düzeyi ne olursa olsun herkesin eğitim hakkında bir fikri vardır.

Eğitim kavramına “Büyüklerin sözleri, sözlerin büyüğüdür” felsefesiyle tarif aradığımızda İmâm-ı Azam eğitim için, “İnsanın lehindeki ve aleyhindeki şeyleri bilmesidir” demektedir. Eflatun (Platon) ise eğitimi, “İnsana en iyi olgunluğu vermektir” şeklinde tarif etmiştir (1). Eğitim için daha yüzlerce tarif bulmak mümkündür. Konumuz eğitime en iyi tarifi bulmak değil. Bir önceki yazımızda bir ülkenin nüfusunun ve nüfus artışının önemine dikkat çekmiştik. Son cümlede yazımızı asıl önemli olan “eğitimli nüfus” vurgusuyla sonlandırmıştık.

Bu bağlamda eğitimli nüfus nedir, sorusuna İmamı-Azam ve Platon tanımları ışığında şöyle cevap verebiliriz. Eğitimli nüfus; “lehindeki ve aleyhindeki şeyleri öğrenen ve kötülüklerden uzak durma, iyilikleri yaşama ve yaşatma olgunluğuna sahip kişilerin oluşturduğu toplumdur. O zaman toplum veya cemiyet bu yeterlikleri nasıl kazanılacaktır.

Eğitim bir süreçtir, ailede başlar. Daha sonra eğitimin okullarda, sokakta, komşuda … çalışma hayatında; büroda, fabrikada, tarlada, emeklilik hayatında, sosyal ortamlarda, (kahvehane park) … devem ettiğini herkes bilir. Burada sayılan ve sayılmayan tüm eğitim unsurları içinde en önemli üç unsur; aile, okul ve medya (internet-televizyon, vd.) olduğunda sanırım herkes hemfikirdir.

Ülkemizde okullaşma oranının artması ve dijital bilişim dünyasının tablet, cep telefonu gibi materyallerine ulaşmanın kolaylığı nedenleriyle aileler çocuk eğitimini maalesef dijital materyallere ve okullara havale etmiş durumdadır.

Okul söz konusu olunca eğitim ve öğretim kavramlarına da değinmek gerekir. Öğretim, okulla müfredatla sınırlıdır, bilgi edinmek esastır. Eğitim ise bilgileri doğru yorumlamak, yaşama uygulamak ve kalıcı meleke kazanma sürecidir. Eğitim ahlak temellidir. Kısaca öğretim talimdir, eğitim terbiyedir.

Burada hemen belirtelim “eğitim- öğretim” söz dizimi de aslında hatalıdır. Kanaatimce bu deyim “talim-terbiye” deyiminin karşılığı olarak “öğretim-eğitim” şeklinde ifade edilmelidir. Ancak … okullar eğitim öğretime başlıyor, okullar eğitim öğretime ara veriyor… gibi ifadelerle, eğitim-........

© Maarifin Sesi