Historicus

Moslimhaat is in Nederland zo geaccepteerd dat je er politieke verdienmodellen op kunt baseren. De leider van 's-lands grootse partij is daar het voorbeeld van maar wantrouwen tegen de islam wordt ook door anderen ingezet om stemmen te werven. Een paar dagen geleden wees Seher Khan, voorzitter van de DENK-fractie in de Amsterdamse gemeenteraad hier al op. Hij constateert dat moderne moslimhaat en klassiek antisemitisme grote overeenkomsten vertonen.

Dat is juist en daarom krijgt een oude, vergeten en vervloekte speelfilm nieuwe actualiteit: Jud Süss van Veit Hartlan. Die ging in première gegaan op 8 september 1940 tijdens de Duits-Italiaanse filmweek, een onderdeel van de Biennale in Venetië, waar deze het predikaat verkreeg 'artistiek en bijzonder waardevol'. De eerste vertoning in Berlijn was een triomf. Eindeloos waren de toejuichingen voor de hoofdrolspelers, karakteracteur Ferdinand Marian, blonde stoot Kristina Söderbaum en jonge god Malte Jäger. Daarna volgde een triomftocht van de film door het Reich en de bezette gebieden. Op 28 september 1940 schreef het katholieke dagblad de Maasbode:

"De film Jood Süss heeft tot strekking te wijzen op het geestelijk, zedelijk en sociaal gevaar van vermenging met het uit zijn eigen milieu ontwortelde jodendom."

Het script was gebaseerd op een bestseller van de joodse literator Lion Feuchtwanger, die zich op zijn beurt had laten inspireren door het leven van de joodse financier Joseph Süss Oppenheimer. Deze was in dienst genomen door hertog Karl Alexander van Württemberg om zijn........

© Joop