Günlük hayatımızı hiç etkilemiyor gibi gözüken, hatta çoğumuz için galakside bir yıldız kadar uzak duran diplomasi ve uluslararası ilişkiler, “ekonomi” başlığından sonra kahve sohbetlerimizin yorum konusu olarak hayatımıza giriş yaptı. Gelin görün ki, ekonomide olduğu gibi bu başlıkta da kontrolsüzlük gözleniyor.

Konu, ülkeleri, dışarıda resmi olarak temsil eden “Monsieur”lerin yerini hamili kart sahipleri ve iş insanlarının alması, diplomasinin küresel olarak siyasallaşması ve keyfileşmesi. Bu gelişme birçok ülkenin dış politikadaki profesyonelliğini ve etkinliğini tehdit eden önemli bir sorun olarak teşhis ediliyor.

Yaşanan küresel iniş çıkışları total olarak devletlerin dış politika uygulamalarında kariyer diplomatları yerine siyasi bağlantıları olan bireylerin tercih edilmesi eğilimine bağlamak mümkün değil. Ancak sayılarının artması, yalnızca keyfi iç siyaset değil, keyfi dış politikanın da kaynağı.

Sivri dilli avukat ve baro başkanı olarak iktidara yönelttiği ağır eleştiriler üzerinden hafızamızda yer eden, Metin Feyzioğlu’nun ansızın büyükelçi statüsünde karşımıza çıkmasını keza büyükelçi atamasıyla gözlerden uzaklaştırılan Egemen Bağış’ı anımsıyoruz. Bu yazının temasını kolay anlaşılır kılmaları da bundan birkaç hafta önce ikinci kariyerlerinde halef selef olmaları.

Geçtiğimiz ay International Affairs’de yayınlanan, Birgitta Niklasson ve Katarzyna Jezierska imzası taşıyan "The Politicization of Diplomacy: A Comparative Study of Ambassador Appointments" (Diplomasinin Siyasallaşması: Büyükelçi Atamaları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma) başlıklı analiz, devletlerin dış hizmetlerini çeşitli derecelerde ve farklı şekillerde siyasallaştırdıklarını tespit ettiğini ilan etti. Siyasi atamalar yerine siyasetle bağlantılı profesyonellerin atanması, bulgular arasında en yaygın siyasallaştırma yöntemi olarak gösteriliyor.

Veriler, yedi ülkeyi (Danimarka, İzlanda, Meksika, İspanya, İsveç, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri) temsil eden 669 büyükelçinin mesleki geçmişlerinden oluşuyor. Büyükelçi atamalarının ne ölçüde meritokratik kriter ve aynı şekilde ne ölçüde siyasi kriterlere göre yapıldığını........

© Ekonomim