Türkiye’de 2023 yılında, tütün ve alkol mamulleri üzerinden elde edilen özel tüketim vergisi (ÖTV) tutarı, (146.282 62.960=) 209 milyar 242 milyon TL olup, 2024 yılında bunun (251.577 107.575 =) 359 milyar 152 milyon TL’ye çıkması beklenmekte. Tütün ve alkollü mamul tüketimi üzerinde ÖTV ve katma değer vergisi (KDV) var.

Genel olarak, alkollü ürünlerdeki ÖTV, asgari maktu ÖTV ve alkollü mamulün miktarı ile bazı içecekler bakımından alkol oranı çarpılarak hesaplanır; tütündeki ÖTV ise, ayrı ayrı tütün mamulünün perakende satış fiyatı ve nispi ÖTV ile tütün mamulünün miktarı ve asgari maktu ÖTV çarpılıp, bu çarpımlardan yüksek olanına maktu ÖTV eklenerek hesaplanır.

Ürünün satışı esnasında ÖTV’li toplam tutara ayrıca KDV uygulanır. ÖTV ve KDV, malın toplam satış fiyatı içinde tüketiciye aktarılarak ondan alınır. OECD 2022 verilerine göre, Türkiye, bira hariç alkol mamulleri üzerindeki ÖTV’nin çok yüksek olduğu ülkelerden biri, üstelik karşılaştırma USD üzerinden yapılmasına rağmen.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), tütünün sağlığa zararlı olduğunu, alkolün zararlı kullanımının ise hastalık, sakatlık ve ölümlere yol açtığını ortaya koymakta. Bu iki keyif verici maddeye bireylerin ilgisi, devletlerin uzunca yıllar bunları lüks tüketim maddesi ve cazip bir gelir kaynağı olarak değerlendirmesine yol açmış. Vergilerin temel amacı zaten........

© Dünya