Küresel jeopolitik sistemin mevcut durumu ve çatışma ortamı; devletler arasındaki siyasi ilişkilerde güvensizlik rüzgârı estiriyor. Küresel ortamın karmaşıklığı ve jeopolitik gerginlikler; ülkeleri, ideoloji ile çıkar ilişkileri çerçevesinde yakınlaştırıyor. Jeopolitik blokların yeniden oluşumunun küresel siyaset ve ekonomi üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmektedir. Bu durum, uluslararası ilişkilerde daha fazla gerginlik ve çatışmaya yol açabileceği gibi istikrarı da sağlayabilir.

Ukrayna ve Gazze’deki savaş, Amerikan-Çin rekabeti, yükselen popülizm (seçkinlerin idaresi) gibi faktörler; jeopolitik blokları yeniden canlandırdı. Uluslararası iş birliği ve çok taraflılığın her zamankinden daha önemli olduğu; devletler için yaşanılan bir gerçeklik haline dönüştü.

Üçüncü Dünya Savaşı fiilen başladı ama henüz ilan edilmedi. Küresel Güçler/ Şer Odakları; dünyayı bölerek, sınırlayıcı çizgilerle kendilerini güvence altına almanın peşinde.

Güney Kafkasya Bölgesi de hedef lokasyonlardan biri. Fransa ve ABD; AB'nin Ermenistan Gözlem Misyonu (EUMA) adı altında Ermenistan'a büyük bir askeri birlik konuşlandırmaya çalışıyor. Batı ile Rusya'nın Ermenistan'daki mücadelesi henüz bitmedi.

Avrasya'da barış ve istikrarın tesisi, ancak bölgede birbirileri ile komşu olan ülkelerin yakın diyaloğu ile mümkün olur. Jeopolitik çizgilerin hareketlendiği Avrasya’da Kazakistan, sakinleştirici bir güç olarak sözü dinlenilebilecek ülkeler arasında yer alıyor.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in Türkiye’nin bir adım ötesindeki Ermenistan’a yaptığı seyahat, sıradan bir ziyaret değildi. 2020 yılında Ermenistan ile Azerbaycan arasında 44 gün süren savaşın başlamasından bu yana hiçbir Türk devletinin lideri Erivan'ı ziyaret etmedi.

Tokayev, Ermenistan’a gelmeden; Haber Ajansı Armenpress’e yaptığı açıklamada; “Dostumuz olan iki devletin (Azerbaycan-Ermenistan) kendi aralarında yaptıkları Barış Anlaşmasının hızla sonuçlandırılmasını istiyoruz” diyecekti.

Tokayev, Kazakistan’ın Güney Kafkasya’nın barış, istikrar ve güvenliğin tesisi ve güçlendirilmesi, iki ülkenin refahı ve kalkınması yararına, uluslararası kuruluşlar çerçevesinde ikili bazda yapıcı ve verimli etkileşimi barışçıl ve istikrarlı kalkınmasını amaçlayan tüm çabaları destekleyeceğini söyledi.

Güney Kafkasya’daki jeopolitik süreç, karmaşık hale dönüşüyor. Şu an Ermenistan, bölgesel gerilimin ana merkezi haline geldi. Ermenistan’daki siyasi ve iktisadi çatışma ortamı; Batılı Küresel Güç ve Şer Odakların işine geliyor. Paşinyan Hükümeti; reel politika çerçevesinde hareket etmeye çalıştıkça dış baskıların odağı haline geliyor.

Paşinyan Hükümetinin, Ermenistan çıkarları için yeni politika planı başarısızlığa itiliyor. Avrupa/ Brüksel, Paşinyan’a tercih hakkı tanırken; Rusya ile yüzleşerek ipleri koparmasını istiyor.

Fransa özellikle Ermenistan’ı Avrupa’nın ibresine dönmesi için baskı kuruyor. Son günlerde Fransa ve Hindistan’ın Ermenistan’a silah tedarik ettiği biliniyor. Fakat şurası bir gerçek ki; Fransa, elindeki eski ve hantal silah sistemlerini Ermenistan’a satıyor. Yine ayni şekilde Hindistan silah sektörü de şişirilmiş balona benziyor.

Erivan'ın Batı yanlısı dış politika girişimine en çok ilgi gösteren ülke ise Fransa oldu. İki ülke arasında çeşitli güvenlik anlaşmaları ve askeri yardım müzakereleri yapıldı. Hatta bu yakınlaşma, Fransa'nın açıkça Azerbaycan karşıtı politika izlemesine neden olmuş ve Bakü-Paris ilişkileri kısa sürede kötüleşmiştir. Türkiye'nin Afrika'da artan nüfuzundan endişe duyan Fransa'nın jeopolitik tepki olarak Güney Kafkasya'daki yeni denklemde rol oynamaya çalıştığı söylenebilir.

Fransa, Türkiye ile dolaylı mücadelesinde Ermenistan’ı kullanmak istiyor. Batılı stratejistlere göre; dünyadaki prestijini kaybeden Fransa ve Macron Hükümeti; iç durumu zorlukla kontrol ediyor.
Erivan'ın farklı dış politika kombinasyonları oluşturması gerekiyor. Bu açıdan bakıldığında Ermenistan'ın Kazakistan'la yakınlaşma ve karşılıklı ilişkileri yeni bir gelişme düzeyine taşıma çabaları tamamen kendi menfaatine........

© Dikgazete.com