“Yanlış bilgi felaket kaynağıdır
her işin evvela hakikatini ara ve öğren.
Sonra münakaşasını istediğin gibi yap.
Birincisi vicdanına, ikincisi seciye ve irfanına dayanır.”
Kazım Karabekir

Tarihte olağanüstü hadiseler ya da ezber bozan kişilikler bulunduğu topraklarda yeni liderlerin yeşermesine zemin hazırlar. Truvalılarla yapılan savaşta ahşap bir at inşa ederek şehre sızma fikriyle ünü parlayan kral Odysseus’tu. Büyük İskender’i büyüten azami derecedeki cesaretiydi. Fatih’in gemileri karadan yürütmesi ustaca bir fikirdi. Sultan, İstanbul’u alarak tarihe geçti. Fransız devrimi Napolyon’u doğurdu. Amerika Birleşik Devletleri iç savaş yaşarken Abraham Lincoln başbakan oldu. Çarlık Rusya’sı yıkılmasaydı ne Lenin’den ne de Troçki’den bahsedecektik. Stalin, Troçki’de başarılı olma şansını kaybedince ortaya çıktı. İkinci Dünya Savaşıyla Churchill hafızamızda yer etti. Sevr Antlaşması yeni bir devlet, yeni bir lider doğurdu. Şu bir gerçek ki liderler liderliklerinde ortak kabul etmezler. Bu hal geçmişte de böyleydi, şimdide böyle. Tarihçi İsmet Bozdağ, bir Amerikan hikâyesi anlatır. Hikâyenin başlığı şöyle: “BOLİVAR İKİ KİŞİYİ ÇEKMEZ”

“John ile Tom bir birini seven iki arkadaştır. Bütün vurgunları birlikte yapmış iki gangsterdir. Bir gün bile birbirlerine dargın kalmamışlardır. Derken günün birinde bir trende altın taşınacağını haber alırlar. Planlarını yaparlar treni soyarlar. Trende altınları korumakla görevli olan muhafızlardan biri, açtığı ateşle Tom’un atını vurur. John tereddüt etmeden döner. Arkadaşını atının terkisine alır ve bildiği sapa yollardan geçirerek kaybolurlar. Sığındıkları mağarada akşam ateş yakıp yemeklerini yerler. Yemekten sonra altınları atının terkisinde taşıyan John, Tom’a dönüp niçin altınları bölüşmüyoruz diye sorar? Trendeki terslik gibi bir durum olursa, birbirimizden ayrılmak zorunda kalırsak, niçin hakkımız kaybolsun. Altınları bölüşelim ikimiz de kendi paramızın sorumluluğunu yaşayalım. John’un bu fikri Tom’un gözlerini yaşartır. Bu ne vefakâr arkadaşlıktır! Altını ortaya dökerler, John Tom’a ‘sen say ve paylarımızı ayır’ der. Tom saymaya başlar, Altın yığını küçüle küçüle biteceği sırada, Tom, alnına soğuk bir şeyin dayandığını hisseder. Bir de bakar ki John, silahını alnına dayanmıştır. Yüzünde katı bir kararlıkla ağır ağır konuşmaya başlar. ‘ Biliyorsun der, seninle bunca yıllık arkadaşız. Bugüne kadar birbirimizi incitmedik. Seni çok severim. Senden daha iyisi şöyle dursun, senin gibi bir arkadaşı ömrümün sonuna kadar bulamayacağımı çok iyi biliyorum. Ama ne yapayım artık atım Bolivar iki kişiyi çekmez.’ Der ve tetiği çeker.”

Geçmişte olduğu gibi yakın tarihimizde de iktidar savaşları, siyasi mücadeleler hep olagelmiştir. II. Abdülhamit’in azli Enver Paşa’yı tarih sahnesine çıkarmış, 1. Dünya savaşı ve Sarıkamış felaketi Enver’in kendi felaketini doğururken imzalanan mütarekenin yıkımını tamir edecek ve iktidar boşluğunu dolduracak yetenekleriyle tevarüs etmiş genç subaylar ortaya çıkmıştır. Askeri harp okulunda aynı sınıfta ya da birkaç sınıf farkı ile aynı okulda okuyan bu genç subayların dostluğu vatanın kurtulmasına kadar devam etmiş sonrasında görüş ayrılıklarıyla birlikte aralarına rekabet hatta düşmanlığa dönüşebilmiştir. Tıpkı hikâyedeki gibi Bolivar iki kişiyi çekmemiştir. Enver Paşa ile Mustafa Kemal Paşanın yıldızları hiç barışmamıştır. İttihat ve Terakkiden arkadaş olan Kazım Karabekir ile Enver’in de görüş farklılıkları gedik açarak arayı daha da germiştir. İki arkadaş olan İsmet İnönü Ali Fuat Cebesoy ömürlerinin sonlarında hep dargın yaşadılar.

Bu yazıdaki amacımız milli mücadelenin kuruluşunda görev almış komutanların kendi aralarındaki eleştirilerinde taraf olmak değil tarihi belgeler ışığında gerçekleri ortaya koyabilmektir. Birinin yaptıklarını övmek diğerlerini yermek anlamına gelmemelidir. Kazım Karabekir’in kitaplarında tarihi olayları anlatırken silah arkadaşlarıyla ilgili düşüncelerine ve yazılı vesikalarına yer vermeye çalışacağız. İlkin Enver Paşa…

İki silah arkadaşın dostluğunu bozan kuşkusuz ülkenin kurtuluşundaki........

© dibace.net