10 maddede piyasa ezberleri
Elbette bir ekonomide enflasyonun bu kadar yüksek seyretmesi, döviz kurunun böyle oynak olması, bütçe açığının giderek tırmanması ekonomi yönetiminin başarısızlığına işaret eder. Ancak piyasa yorumcularının ekonomik göstergeleri; kime yaradığını, o noktaya hangi politikalarla gelindiğini, kısa erimli ferahlamaların uzun vadede ne tür yükler getirdiğini fazla irdelemeden, peşinen “tarafsız, objektif, genel kabul görmüş” kabul ettikleri kalıplara indirgemesi de tartışılmalı. O nedenle bu günlerde ekonomi mecralarında sıklıkla dayatılan 10 ezberi masaya yatıracağız.
1- Gaye Erkan liyakat sahibi biri, onu küçük ayrıntılar üzerinden yıpratmak Merkez Bankası’na kurumsal anlamda zarar verir: Bir göreve layık olmak anlamında liyakat sadece seçkin okullardan edinilmiş diplomalarla sağlanamaz. O pozisyondaki kişinin çalıştığı kurumu tanımasını, orada oluşmuş teamülleri, yerleşmiş kültürü özümsemesini de gerektirir. Şahsıyla ilgili iddiaların doğruluğunu bilemeyiz. Ancak Gaye Erkan’ın profili aynı 80’li yılların sonundaki “Ahmet’in arkadaşları”, “Özal’ın prensleri” vakasını hatırlatıyor. Onlar da ABD’den parlak diplomalarla kamu kurumlarına paraşütle indirilmişlerdi. Daima büyük bir fedakarlık yapıyormuş hissiyle davranıp, kendilerine her türlü keyfiliği, usulsüzlüğü hak gördüler. O kuruma yıllarca emek vermiş yetişkin kadroları hep köhnemiş bir zihniyet sahibi, kutsal misyonlarının önünde engel kabul ettiler. Oradaki deneyimden, birikimden, kurumsal hafızadan yararlanmayı peşinen reddettiler. Sonları hüsran oldu. Hepsi gerisin geri Amerika’ya, “yuvaya” döndüler.
2- Bütçe açığı sinyal veriyor: Evet 2023 sonunda henüz nakden ödenmeyen harcamaların tahakkuk ettirilmesiyle bütçe açığı GSYH’nin %5.4’üne ulaştı. Ancak bu oran kadar, bütçe gelirinin ağırlıklı kaynağı vergilerin sermaye kesiminden mi, yoksa ÖTV, KDV gibi dolaylı vergilerle, bordrodan kesintilerle halktan mı toplandığı da önemlidir. Aynı şekilde vergi gelirlerini aşan harcamaların Saray’ın israflarına, sermayeye tanınan ayrıcalıkların, vergi istisnalarının devamına mı, yoksa ülkede iyice bozulan gelir ve servet dağılımını düzeltme yolunda sosyal amaçlara mı ayrıldığı da mercek altına alınmalıdır.
3- Türkiye’nin CDS primleri düşüyor ne iyi: Bir ülkenin 28 Mayıs seçimlerinden önce olduğu gibi rezervlerini tamamen tüketmesi, döviz kurlarının patlamaya hazır beklemesi durumunda haliyle kredi riskini yansıtan CDS primleri artar, rating kuruluşları notlarını indirir, o ekonominin dış borçlanma........
© Birgün
visit website