Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek TBMM Genel Kurulu’nda uygulanan ortodoks neoliberal politikaların meyvelerini 2024’te toplamaya devam edeceklerini açıkladı. Ortodoks politikalarla birlikte TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) rezervlerinde tarihi artış, cari açıkta nispi bir düzelme görüldü. Ancak beklenen yabancı sermaye girişinin olmaması neoliberallarin keyfini kaçırdı. Ekonomi yönetiminin kendi yayınladıkları raporlarla çelişki içine düştüğü ve ortodoks ezberlerle programını devam ettirdikleri görülüyor. Oysa enflasyonda durdurulamayan artışın kaynağının ne olduğu TCMB’nin raporlarında sabittir; tekellerin keyfi zamları. Konuyu daha detaylı inceleyelim.

Türkiye’de büyük şirket sayısı toplam şirket sayısının içinde yüzde 0,3’tür. TÜİK verilerine göre büyük şirketlerin toplam cirodan aldıkları pay yüzde 67,5’dir. Büyük şirketlerin ekonomideki toplam üretim değeri yüzde 63,7’dir. Ekonomide istihdamın yüzde 70,6’sı KOBİ’ler tarafından sağlanmaktadır. KOBİ’lerin imalat sanayi içindeki payı son yıllarda artış göstermiş olmasına rağmen oldukça düşüktür. Büyük şirketler (tekeller diyebiliriz,) devasa karlar elde etmiş, büyük sermaye birikimi yapmış, devletten büyük destek ve hibeler almış olmasına rağmen ısrarla düşük teknoloji mal üretimi yapmaya devam ediyor. İmalat sanayi içindeki büyük şirketlerin ürünlerinin yüzde 44,9’u düşük teknoloji, yüzde 29,1’i orta-düşük teknoloji, yüzde 23’ü orta ileri teknoloji ürünleridir. Yüksek teknolojinin payı sadece yüzde 3’tür. Düşük faizli kredi çekip arsa, konut, lüks araç yat, uçak alan büyük şirketler döviz manipülasyonu yaparken ülke ekonomisinin düşük teknolojili üretim yaptığından yüzsüzce şikâyet ettiler. Tekellerin ileri teknoloji için gereken Ar-Ge yatırımları yapmak yerine kolay para kazanma peşine düştükleri gün gibi ortadadır.

TÜİK verilerinde dikkat çeken başka bir konu ise Türkiye’de ihracat ve ithalat yapan şirketlerin kompozisyonudur. 2022 yılında toplam ihracatın yüzde 68,4’ü büyük şirketler, yüzde........

© Aydınlık