BRICS’in 16. toplantısı bu yıl Rusya Federasyonu’nun Kazan şehrinde 22-24 Ekim tarihlerinde yapılacak. BRICS’in üstünde çalıştığı yeni para birimi bu yıl yapılacak toplantıda en önemli başlıklardan birisi olacak.

Bu toplantının daha çığır açıcı ve sürpriz gelişmelere gebe olması bekleniyor. BRICS’in üye sayısı bu yıl beş yeni katılımcı ile arttı. Yeni üyeler Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Mısır ve Etiyopya oldu. Bu ülkelerin ilk üçünün dünya enerji piyasasında büyük ağırlığının olması ve S. Arabistan’ın ‘mBridge’ isimli dijital para projesine katılması bu yılın iki önemli gelişmesi oldu.

Ayrıca S. Arabistan ABD doları yerine Çin yuanını kullanmaya açık olduğunu açıkladı, sonrasında petroyuan tartışmaları gündeme geldi. Petroyuan nedir, ne kadar uygulanabilir? Soruların cevapları için petrodoların ne olduğunu anlamamız gerekir.

1945 Yalta Konferansı'ndan sonra, ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt, Suudi Arabistan Kralı İbn Suud ile görüştü. İngilizleri atlatan Roosevelt ve Suud, ABD’nin Suudi Arabistan'a askeri güvenlik sağlamasını ve karşılığında Suudi petrolüne güvenli erişim sağlamasını gerektiren gizli bir anlaşma üzerinde anlaştı.

Anlaşma 1971 ‘Nixon Şokuna’ kadar çeyrek yüzyıl boyunca devam etti. ABD'nin yaşadığı ekonomik kriz sonrasında ABD Başkanı Nixon, Bretton Woods sistemine büyük bir darbe indirdi; ABD dolarının altınla olan bağını kesti.

Nixon, ABD dolarının çöküşünü engellemek için Suudi Arabistan'ın gelecekteki tüm petrol satışlarını ABD silahları ve koruması karşılığında dolar cinsinden belirlemesini garanti altına almak için başka bir anlaşma yaptı. Diğer OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) ülkeleri de benzer anlaşmalar yapınca ABD dolarına yönelik küresel talep arttı.

Böylece petrodolar uygulamaya geçti ve ABD dolarının uluslararası piyasalarda egemenliği sağlamlaştı. ABD-S. Arabistan stratejik ortaklığı son birkaç yıl öncesine kadar devam etti. Bugün Suudi Arabistan dünyanın dördüncü büyük askeri harcaması yapan ülkesi ve savunma harcamaları GSYİH'sinin yüzde 10'undan fazlasını oluşturuyor.

Öte yandan son 10 yılda Çin’in dünyanın en büyük petrol tüketicilerinden birisi olarak sahneye çıkması ve dünya ekonomisinde........

© Aydınlık