Teknoloji devriminin ada olan ve sahilde olmayan kentlerine nehirlerle ulaşılan İngiltere’de başlamasının başlıca nedenlerinden biri, bu rekabet üstünlüğüdür. Teknoloji devriminin ikinci ve üçüncü ülkelerinin deniz kenarlarında olan ABD ve Almanya olmasının sebebi de aynı.

Neden ilk sömürge imparatorlukları olan İspanya ve Portekiz değil de o tarihlerde bu ülkelerden çok daha zayıf olan İngiltere ve Hollanda hızla zenginleşerek birer ticaret imparatorluğuna dönüştü? Çünkü İngiltere ülkenin her tarafına ulaşan nehirlerin olduğu bir ada devletiydi. Hollanda’nın hem uzun sahilinde doğal limanları vardı hem de Avrupa’nın neredeyse her tarafına nehirlerle ulaşabiliyordu.

ABD’nin en gelişmiş şehirleri ya deniz kenarındadır ya da nehir üzerindedir. Uzak Doğunun en kalkınan ülkelerinin ada olan Japonya ve yarımada olan Kore olması, Asya Kaplanlarının tamamının deniz kenarında yer alması sebepsiz değil. Çin, ithalat ve ihracatının �’dan fazlasını denizyoluyla yapıyor. Petro bu yalın gerçek nedeniyle yani rekabet avantajına sahip olmak için, ‘’sıcak denizlere inmeyi’’ Rusya’nın ulusal stratejisi olarak belirlemekle yetinmeyerek torunlarına vasiyet etti.

Avrupalılar, zenginliklerini nehirler ve denizler üzerinden dönen ticarete borçlu olduklarını bildiklerinden barajlar, regülatörler ve su dağıtım kanalları inşa ederken nehirlerdeki seyrüseferlerin devam etmesini ana kriter olarak belirlediler. Hatta daha ileriye giderek Avrupa’daki nehirleri birbirlerine kanallarla bağladılar. Avrupa’nın içinden nehir........

© Analiz