CEO’nun uyarısı bir kehanet olmasın!

Türkiye’de tarım ve perakende sektörü arasındaki ilişki giderek daha gergin bir hâl aldığı ortada. Geçtiğimiz günlerde büyük bir zincir marketin CEO’su tarafından yapılan “Çiftçi üretimden çekiliyor, bu böyle giderse raflar boş kalır” uyarısı, ilk bakışta tarıma duyarlı bir yaklaşım gibi görünse de derinine bakıldığında çok daha temel bir kaygıyı yansıtıyor: Ticari hayatta kalma korkusu…

Zincir marketlerin tüm iş modeli, kesintisiz ürün akışına dayanır. Raf boş kalırsa, sadece satış kaybolmaz; marka itibarı, müşteri güveni ve rekabet gücü de çöker. Bu nedenle CEO’nun feryadı, romantik bir “çiftçiyi koruyalım” çağrısından ziyade, tedarik zinciri çökmesin çığlığıdır.

Çünkü bugün çiftçinin yaşadığı maliyet baskısı hafif bir pazar dalgalanması değil; üretimden kopmaya yol açacak kadar derin bir krizdir. Mazot, gübre, tohum, ilaç, işçi ve enerji fiyatları, çiftçinin ürettiği ürünün fiyatından çok daha hızlı artıyor. Bu uçurum büyüdükçe, perakende devlerinin şu ana kadar alışık olduğu “düşük al, yüksek sat” konfor alanı da çatırdamaya başlıyor.

Bir noktadan sonra durum şuraya geliyor: Ürün yoksa, fiyatı belirleme gücü de yok. İşte CEO’nun esas paniği burada başlıyor.

Türkiye’de ilk 10 zincir marketin (3,4,5 ve 6 harfliler) gıda perakendesindeki payı yüzde 44’ün üzerine çıkmış durumda. Bu devasa........

© Türkgün