Tanımak, belirli bir tecrübe, deneyim sonrası elde edilen bir yakınlık hissiyatının temellendirildiği bir zemini işaret eder. Tanımanın kendi iç katmanları olmakla birlikte bir süreç içinde ilişkinin niteliğine ve niceliğine dayalı olarak gelişen bir olgunun dışa açılımıdır. Uzaktan seyrederek veya inkâr ederek bir varlık karşısında bir tanışıklık ihdas etmenin imkânsız olduğu da tecrübe ile sabittir.

Rabbi ile tanışması ise kişinin kulluk şuurunun dışsallaşması kadar, bu şuur üzerinden yaşamını kontrollü bir şekilde yaşama iradesi ve çabasını da içermektedir. ‘Rabb’ın insana şah damarından daha yakın olduğu’ hakikati ise asla gözlerden uzak tutulmaması gereken bir durumdur. Bize çok yakın ve velayetimizi üstlenmiş bir Terbiye edici, rızık verici, eğitici ve öğreticiliği yanında ceza ve mükâfat verici özelliği ile de öne çıkan bir ilişki ağında ‘İnsan/Kul Rabb’ ilişkisini değerlendirmekte yarar var. Allah ve kul ilişkisi ile Rabb ve kul ilişkisi arasında nitelik ve nicelik farkı bulunmaktadır. ‘Allah kul’ ilişkisinde ‘ben O’ ilişkisi iken, ‘Rabb Kul’ ilişkisinde ise ‘ben Sen’ ilişkisi kurulmaktadır.

Rabbi ile kulu arasındaki özel ilişki hakkı açık bir şekilde yaşama iradesini de besleyen bir olguyu işaret eder. Allah isim ve sıfatlar üzerinden yarattığı kullar ile bir iletişim ve ilişki içindedir. O yüzden Kuran sürekli ilahi isimleri sayar. Ayetlerde geçen konu ile ortak özelliği olan ismi, ilahi isim ve sıfat ile bize bildirmektedir. İlahi vahyin inişini ‘Âlemlerin Rabbi tarafından indirilmiştir’ denmektedir. Yasin suresinde ise; ‘Aziz ve Rahim olan tarafından indirilmiştir’ denmektedir. Aziz, yaptığı iş için herhangi bir beklentisi ve korkusu olmadan yapan anlamını taşıdığı gibi rahim ise merhameti kuşattığını bize hatırlatmaktadır. Vahyin nüzulü ile Rahim sıfatı arasındaki bağı dikkatlerden kaçırmadan anlamakta yarar var. İşte kişinin Rabbi ile kuracağı ilişkinin rahim sıfatını dikkate alarak başlangıç yapılması ilişkinin niteliğini belirleyici bir özellik taşır.

Allah ve isim ile sıfatları konusunda bir bilgi sahibi olma ihtimal ve imkânımız yoktur. Vahyin bize bildirdiği ile yetinmek durumundayız. Ama tanış olmak, tanımak ve ilişkinin niteliğini tecrübe zemini üzerinde derinleştirerek tanışıklığı derinleştirme imkân ve ihtimali her kulun uhdesinde bulunmaktadır. Modern düşüncenin ürettiği eğilim üzerinden kul kavramına yönelik oluşan tepkiselliği ciddiye almadan anlamakta yarar var. Kul, ilahi iradenin teklif ile donattığı ve yaratılmış varlık skalasında/çizelgesinde en üste yerleştirdiği bir varlıktır. Özgürlüğü ile sorumluluğu birlikte üstlenebilen temel ve özel olduğu kadar öznel bir varlıktan söz ediyoruz. Rabbi ile ilişkisini iradesi ile beslediği andan itibaren, Rabbinin kendisine........

© Mir'at Haber