Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 5 Eylül sabahı merakla belgelenen orta vadeli programı (Orta Vadeli Program 2025-2027) kamuoyuna sundu. Enflasyonda düşüş süreci 2027’de bitiyor. Kaçla? Yüzde 7 ile. Yani, ‘kağıt üstünde -OVP’de- bile Türkiye’ye layık gördüğümüz en düşük enflasyon düzeyi yüzde 7. (Foto: AA)
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 5 Eylül sabahı merakla belgelenen Orta Vadeli Programı (Orta Vadeli Program 2025-2027) kamuoyuna sundu. Bu satırların yazıldığı saatlerde Orta Vadeli Program’a (OVP) ilişkin sunum metni ile ilgili tablolar ve grafikler dışında bir metin yayınlanmadı. Dolayısıyla, bu değerlendirmeyi mevcut belgelere dayanarak yapıyorum; umarım aşağıdaki eleştirilerimde haksızlık yapmamışımdır.
Önce şu noktayı belirtmekte yarar var. Uygulanmakta olan ekonomi programı çok eksik bir program. Ağırlıklı olarak para politikasına –faiz artışlarına- dayanıyor. Bir ölçüde de bütçe açığının kontrolden çıkmasını engellemeye çalışan politikalar var. Böyle olunca enflasyon istenildiği hızda düşmüyor. Öte yandan ekonomi durgunluğa girmiş durumda. İkinci çeyrekte bir çeyrek öncesine göre büyüme sadece yüzde 0,07 oldu. Üçüncü çeyrekte ise benim de aralarında olduğum çoğu iktisatçı küçülme –GSYH azalışı- bekliyor.
Peki, mevcut programın eksiklikleri nasıl giderilebilir?
Daha önce de yazdım; olsun, ana başlıklarını tekrarlayayım:
Bütçe açığını kalıcı biçimde düşürecek önlemler: Bu çerçevede, kamu-özel işbirliği projelerine bütçeden verilen gelir garantilerinin gözden geçirilmesi. Yüksek gelir gruplarından daha fazla vergi alınması. ‘Nereden buldun?’ yasası.
Verimlilik: Özellikle orta ve küçük ölçekli işletmelerin verimlilik sorunlarına eğilecek bir kamu kurumunun oluşturulması ve şirketler ile birlikte çalışması. İyi ülke örneklerini incelemekte ve ağırlıklı olarak bu konuda uzman olan endüstri mühendisliği öğretim üyelerine danışmakta yarar var.
Programdan sapılmayacağı kanısını yaygınlaştırmak için: İhale yasasının düzeltilmesi. TÜİK’in kurumsal yapısının değiştirilmesi.
Daha derinde: Adil ve hızlı çalışan hukuk sisteminin oluşturulması ve eğitim reformu – özellikle öğretmenlerin ve öğretim üyelerinin niteliklerinin yükseltilmesi.
Sunumu yapılan OVP’de yedi ana reform başlığı var (sayfa 11-13). Şöyle:
1. Makroekonomik ve Finansal........