Feyruz, bir zamanlar Lübnan deninde akla ilk gelen isimlerdendi, gerçek bir diva idi.
İç savaş Hizbullah, İsrail saldırıları, suikast ve sabotajlarla, Lübnan’ın barut kokan havasını kısa süre bir kenara bırakıp birlikte bir zamanlar Doğu’nun Paris’i denilen Lübnan’a kısa bir yolculuk yapalım. Akdeniz’in o hırçın lacivert sularının kıyısında, yasemin kokuları ve sonbahar güneşi eşliğinde Sur (Tyre)’dan Trablusşam’a uzanan gizemli bir yolculuğa çıkalım. Fonda, Rodrigo’nun gitar konçertosunun Arapça dizeleri ve enstrümanları eşliğinde, Feyruz’un “Li Beyrut– Beyrut’a” şarkısı yankılansın.
Bir zamanlar sadece Beyrut, sadece Lübnan değil Orta Doğu dendiğinde akla gelen ilk isimlerden, gerçek “Diva” Feyruz…
Sadece Feyruz mu? Abdülhak Hamit Tarhan’ın “Makber” şiiri de Beyrut’ta hayat buldu. Kaybedilen sevgiliye haykırış, isyan…
Edebiyatçı Abdülhak Hamit Tarhan, o dönemde Osmanlı Devleti’nin Hindistan Bombay Sefaretinde diplomattır. Eşi Fatma Hanım’a verem teşhisi konmuştur. Hastalık ilerleyince İstanbul’a dönmeye karar verirler. Uzun deniz yolculuğu esnasında Fatma Hanım’ın sağlık durumu iyiden iyiye kötüleşir, Beyrut’ta gemiden inerler.
Fatma Hanım, Beyrut Vali konağında, eşinin kollarında vefat eder. Beyrut’ta defnedilir. Abdülhak Hamit yıkılmıştır; büyük bir aşkla bağlandığı eşinin kabrini 40 gün boyunca ziyaret eder. Makber şiiri Beyrut’ta kaleme alınır.
“Süratle nasıl değişti hâlim?
Almaz bunu, havsalam, hayalim.”
Yazar Orhan Kemal’in Beyrut’a gidişi, babası Abdülkadir Bey’in siyasî düşüncelerinden dolayı zorunlu bir göçtür. İlk aşkını o günlerde yaşamıştır.
“Beyrut’ta,
Yeni İstanbul Lokantası’nda,
Bulaşıkların başındayım.
On sekiz yaşındayım.
Saçlarım taralı ve parlak,
Aklımda Eleni.”
Lübnan’a gidecek olursanız Tyre (Sur) kentinde Fenike ve Roma uygarlığından kalan tarihi ören yerlerinden sonra yemek için limanda, Al Mina’da, muhakkak Tony’ye gidilmeli. Birkaç masanın yer aldığı, deniz kenarında, küçük, samimi bir restoran. Sahibi Daniel’den “Monica Belluci”yi dinleyin. Monica Belluci’nin yemek yediği masaya geçin. Yanınızda çocuklar da yoksa içeride “Monica Belluci” köşesinde, “nü” fotoğraflara bir göz atın.
Beyrut’ta Sefarette, 2019’da görev yaptığım dönemde, İsrail sınırına, Nakura’ya mavi hattın Lübnan tarafında yer alan UNIFIL bölgesine yaptığım gözlem gezisi sonrasında, siyasetten, savaştan, Hizbullah ve İsrail’den soyutlanmış bir şekilde, yenilen o öğlen yemeği ve Monica Belluci köşesi, sözün bittiği yer. Sonra eşimle de gittik. Balık ve salatanın tadı hala damağımızda.
Amerikalı pop yıldızı ve aktrist, konserlerindeki şovları ve kostümleri ile dikkat çeken Jennifer Lopez’in gardırobunun büyük bir bölümü Lübnan’da şekilleniyor. Beyrut aynı zamanda Paris, Milano gibi bir moda merkezi.
Lopez’in modacısı Zuhair Murad’ın Brummana’daki evinde verilen uçuk kaçık partilerde, kola dolabının içinden geçilerek, cep telefonları dışarıda bırakılmak suretiyle “kozmik odaya” girildiği, Lübnan’da dilden dile dolaşıyor. (İstihbarata karşı koyma konusunda Lübnanlı modacı Hizbullah’tan daha uyanık çıktı). Ben söyleyenlerin yalancısıyım, görmedim, üçüncü şahıslardan işittim.
Sur’dan sonraki durağımız Sayda olsun. Şehir merkezi Sünni, kırsalı ise Şii yerleşim bölgesi. Sayda çarşısı adeta Edirne, Bursa ve İstanbul, Fatih’i andırıyor. Pazar meydanındaki........