Gazze’de Uluslararası İstikrar Gücü ve Türkiye’nin Rolü |
4 Eylül 2025’te New York’ta BM çatısı altında düzenlenen Gazze toplantısına Türkiye ve ABD’nin yanı sıra birçok bölge ülkesinin liderleri katılmıştı. BM Güvenlik Konseyi’nin 17 Kasım 2025 /2803 sayılı kararında, Filistin tarafının rızası olmadan tasarlanan bir Barış Kurulu ve Uluslararası İstikrar Gücü öngörülüyor. (Foto: akparti.org)
Gazze’ye ilişkin son diplomatik gelişmeler, Türkiye’nin mevcut konumuna dair ilk bakışta çelişkili gibi görünen bir tablo ortaya koyuyor. Bir yandan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ABD, Katar ve Mısır’la birlikte Miami’de yürütülen üst düzey görüşmelere katılımı, Ankara’nın ateşkesin ikinci aşaması, savaş sonrası yönetişim ve insani erişim konularında diplomatik sürecin merkezinde yer almaya devam ettiğini gösteriyor. Diğer yandan ise Türkiye, Katar’da ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) öncülüğünde düzenlenen ve Gazze’de kurulması öngörülen Uluslararası İstikrar Gücü’nü ele alan toplantıya, İsrail’in vetosu nedeniyle davet edilmedi.
Bu dışlanma, Türkiye’nin Gazze’deki rolü ve etkisi üzerine yeni tartışmaları beraberinde getirdi. Ancak meseleyi yalnızca “davet edilip edilmemek” ya da askerî bir misyona katılıp katılmamak üzerinden okumak, asıl önemli ayrımı gözden kaçırma riskini taşıyor. Diplomatik angajman ile askerî angajman aynı şey değildir. Türkiye’nin Gazze’deki etkisi, bir güvenlik mekanizmasına dahil olup olmamasıyla değil; barışa, meşruiyete ve bölgesel istikrara ne ölçüde katkı sunduğuyla ölçülmelidir.
Bu açıdan bakıldığında, Türkiye’nin istikrar gücü tartışmalarının dışında kalması otomatik olarak bir marjinalleşme anlamına gelmiyor. Aksine, İsrail’in itirazlarıyla çizilen yapısal sınırları görünür kılarken, Ankara’nın hangi alanlarda daha etkili olabileceğini de netleştiriyor. Asıl soru, Türkiye’nin her masada yer alıp almadığı değil; diplomatik sermayesini rızaya dayalı bir siyasi çözümü güçlendiren mekanizmalara mı, yoksa rızadan yoksun bir “istikrar” anlayışına mı yatıracağıdır.
Siyasi bir uzlaşma........