ABD'nin 2025 yılı Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi bir nevi Avrupa'ya veda mektubu niteliği taşıyor. İki dünya savaşında Alman saldırganlığından ABD'nin insan gücü sayesinde kurtulan, Birinci Soğuk Savaş ile palazlanan Sovyet tehdidini ise Marshall Planı'nın meyvesi olan ekonomik yardımlarla atlatan Avrupa, nihayet kendi gerçekliği ile yüzleşiyor. Kamuoyu ile paylaşılan belgeyi değerlendirirken ilk üzerinde durulması gereken husus 2010 yılından itibaren Barack Obama-Hillary Clinton- Demokrat Parti üçlüsünün bir numaralı tehdit olarak belirlediği Çin Halk Cumhuriyeti'nin “en büyük meydan okuma” kaynağı olmaktan çıkarılması. Pekin yönetimi artık ABD'nin gözünde askeri bir rakip olmaktan ziyade küresel ekonomik hegemonya mücadelesi verilecek bir aktör. Çin'in birincil tehdit niteliğini ortadan kalkarken, Rusya da düşman statüsünden çıkarıldı. Belgenin bir diğer özelliği de Trump yönetiminin dünyayı algılayış şekline dair sunduğu ipucu.

ABD YÖNETİMİNE GÖRE DÜNYA “BATI VE DOĞU YARI KÜRELER” OLARAK BÖLÜNÜYOR
Venezuela'ya baskı uygularken Trump yönetiminde yer alan isimlerin kullandığı bir kavram belgede öne çıkıyor: “Batı yarı kürede güvenlik ve istikrarın sağlanması”. Yani Trump yönetimi, Amerika kıtasını kuzeyi ve güneyi ile Grönland'ı da dahil ederek dünyanın geri kalanından ayırmak suretiyle kendisini bir nevi “eski dünyadan” soyutluyor. Bu yaklaşım bir bakıma ABD'nin 5'inci başkanı James Monroe'nun 1823'te yürürlüğe koyduğu kendi ismiyle anılan doktrini anımsatıyor. Monroe doktrini, Birinci Dünya Savaşı sonunda dönemin Başkanı Wilson tarafından aşılmak istenmiş olsa da, kendilerini dünyanın geri kalanından izole eden Monroe Doktrini'nden memnun olan ABD halkı, o yolda yürümeyi tercih eden Warren G. Harding'i 1920'de başkanlığa seçerek Avrupa'nın meselelerine mesafeli kalmayı tercih etmişti. Görünen o ki 2025 yılında tarih tekerrür etmekte.

ABD AVRUPA MEDENİYETİNE 20 YIL ÖMÜR BİÇTİ
Gelelim şimdi ABD Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi'ndeki, kendisini dev aynasında görmeye devam eden Avrupa'ya dair teşhislere. Belgenin 25 ve 26'ıncı sayfaları Avrupa'nın içerisinde bulunduğu kriz haline ayrılmış. ABD yönetimine göre Avrupa'nın sorunları savunma harcamalarındaki yetersizlik ve ekonomik durgunlukla sınırlı değil. “Avrupa'nın gerçek sorunları daha derin” ifadesinin kullanıldığı metinde kıta Avrupasının küresel gayri safi........

© Yeşilgiresun