Tarım satış kooperatifleri ile ilgili yasa değişikliği tasarısının kamuoyuna açıklanması ile birlikte 2000 yılında değişik dergi ve gazetelerde yazmıştım. Bu tasarı yasalaşırsa, tarım satış kooperatiflerinin kapısında kilit vurulacak demiştim. Bu uyarılarımıza rağmen toplumdan bir tepki gelmedi. Kamuoyuna, tarım satış kooperatiflerini “özerkleştiriyoruz” kandırmacası ile reklam edildi! Herkes, bu oyuna geldi.
Özerkleştirme dedikleri, tarım satış kooperatiflerini okyanusun sularına yelkensiz ve küreksiz bırakmak demekti! Özerkleştirme dedikleri, tarım satış kooperatiflerini, piyasanın acımasız oyunlarına savunmasız olarak bırakmak demekti. İşletme sermayesi olmadan azılı piyasa oyuncularının eline bırakmak demekti. Pazarın eşit olmayan koşullarında ezilsinler demekti. Yetersiz ve donanımsız bir takım insanlara yönetimi bırakmak demekti. 4572 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden itibaren yaklaşık bir çeyrek asır geçti. Bu sürede neler oldu? Üzülerek belirtmeliyim ki, tüm söylediklerimiz, yazdıklarımız gerçekleşti.
***
Devlet adına destekleme alım yapma yetkisi sona erdirildiği için 2000 yılından itibaren tarım satış kooperatiflerinin pazar payları sıfıra indi. Üretici de pazarın azgın oyuncularına kurban edildi, halende edilmeye devam ediliyor. Özerkleştirme yalanı ile hem tarım satış kooperatifleri, hem de üreticiler kaybetti. Yalnızca bunlar değil, bunlarla iş yapan esnaf da bitti.
Yağlık ayçiçeği gibi iç pazarda tüketimi olan ürünleri alan iki Birlik biraz şanslıydı, faaliyetini sürdürüyor. Ama onlarda, şartlar zorladığı için yağlık ayçiçeği alımı yanında ham yağ ithal ederek üreticisi yerine başka ülkelerin üreticisini korumaya........