Şehir Hastaneleri 11 ayda 106,4 milyar lira yuttu!.. |
Türkiye’nin kamu maliyesi yıllardır ağır bir yük altında. Enflasyonun yükseldiği, borçlanma maliyetlerinin arttığı ve bütçe açığının hızla büyüdüğü bir dönemde devletin harcadığı her kuruşun hesabını vermesi beklenir. Ancak tabloya yakından bakıldığında, bazı kalemlerin adeta görünmez bir el tarafından korunup kollandığı, hiçbir ekonomik rasyonelin işlemeye fırsat bulamadığı çarpıcı bir gerçek ortaya çıkıyor: Şehir hastaneleri modeli.
Son verilere göre yalnızca bu yılın ilk 11 ayında şehir hastanelerine ödenen kira ve hizmet bedelleri 106 milyar 430 milyon lirayı buldu. Bu rakam, pek çok bakanlığın bir yıllık bütçesini geride bırakıyor. Üstelik bu, yalnızca yılın ilk 11 ayı. Yıl sonu geldiğinde bu tutarın çok daha yukarı taşınacağı kesin.
Kamunun kaynağı, bir avuç şirketin kasasına
Şehir hastaneleri “kamu-özel işbirliği” (KÖİ) modeliyle inşa edildi. Kâğıt üzerinde devletin yatırım yükünü azaltıyor gibi gösterilen bu model, gerçekte kamuya onlarca yıl sürecek astronomik bir ödeme takvimi bindiriyor. Devlet kendi bütçesiyle bir hastane yapmaya kalksa maliyetinin kat kat altında tamamlayabilecek iken, KÖİ modeliyle bir binayı 25 yıl boyunca hem kira hem de hizmet bedeli ödeyerek kullanıyor.
Bunun anlamı basit: Hastaneler kamuya ait, fakat faturaları yıllarca vatandaşın vergileriyle ödeniyor. Üstelik bu ödemeler, piyasa koşullarına göre değil; imtiyazlı sözleşmelere göre belirlenmiş sabit yükümlülüklerle........