Güneş ve Ay, evrenin en önemli iki kozmik gücü olarak kabul edilmiştir. Bu iki gök cismi, hem maddi hem de manevi anlamda büyük bir öneme sahiptir. Türk halklarının tarih boyunca Güneş ve Ay’ı yüce varlıklar olarak görmesi, doğa ile olan sıkı ilişkilerinden kaynaklanmaktadır.

Türkiye başta olmak üzere KKTC, Azerbaycan, Kırgızistan, Doğu Türkistan, Libya, Özbekistan, Türkmenistan, Pakistan, vb. çoğu Türk ırkından olan pek çok ülke;

güneş ve ay kültünü bayraklarında sembol olarak kullanmışlardır.

Türk mitolojisinde Güneş ve Ay, evrenin iki güçlü ve birbirini tamamlayan sembolüdür. Gökyüzündeki hem yol gösterici hem de zamanın ve yaşamın düzenleyicisi olarak görülen Güneş ve Ay, Türk mitolojisinde farklı hikâye ve sembollerle zenginleştirilmiştir.

Türkler için önemli olan yaşadıkları coğrafyadaki unsurlar ve hayatlarını kolaylaştıran etkenlerdir. Doğanın içinde yaşamanın doğayla uyum içinde olmayı bunun da doğaya saygı duymayı gerektirdiğini bilirlerdi. Etraflarında gördükleri her şeyin bir ruhu olduğuna inanmalarının altında yatan neden basitçe budur.

Türk mitolojisinde hayatın kaynağı, ışığın ve gücün sembolü olan güneşin doğuşu, yaşamın başlangıcını, batışı ise ölüm ve yeniden doğuşu simgeler. Eski Türk inancında güneş, Tanrı’nın bir simgesi olarak kabul edilir ve gökyüzünde hüküm süren en yüce varlık olarak bilinir. Yaşam ve gücün simgesi olan güneş, aynı zamanda kutsallığı, saflığı ve bilgeliği temsil eder.

Güneş, hayatın ve gücün kaynağı olarak anılırken, Ay gizemin, sırların ve döngüselliğin simgesi olarak bilinir. Bu iki gök cismi, sadece fiziksel anlamda değil, aynı zamanda ruhsal ve kozmik anlamda da Türk halkının yaşamını şekillendiren temel unsurlar olarak görülür.

Mitolojik anlatılarda, sanat eserlerinde ve günlük yaşamda Güneş ve Ay, Türk kültürünün vazgeçilmez parçaları olarak varlıklarını sürdürmektedir. Ay, ayrıca kadınsı bir figür olarak görülmüş ve bereket ve doğurganlıkla ilişkilendirilmiştir.

Türk mitolojisinde ay aynı zamanda ölümsüzlük ve sonsuzluk sembolüdür. Hilal, özellikle Türk kültüründe önemli bir yer tutmuş, İslamiyet'ten önce de birçok Türk boyu tarafından kutsal kabul edilmiştir. Hilal'in gökyüzündeki şekli, yeni başlangıçları ve sürekli değişimi temsil eder.

Türklerin eski inanç sisteminde Güneş, hükümdarların ve liderlerin gücünü de simgelemiştir. Bu nedenle Güneş, devletin ve hanedanların sembollerinde sıkça kullanılmıştır. Türk bayraklarında, mezar taşlarında ve eski sanat........

© Yeniçağ