13 yaşında bir çocuk. Okul bitmiş, oda karanlık, ekran aydınlık. Sonsuz kaydırma, dikey videolar, bildirimler, bir tane daha izle sonra uyursun tuzağı. Saat olmuş 01.30. Ertesi gün yazılı var. Klasik sahne…

Avrupa Parlamentosu tam da bu sahneye müdahale etmeye hazırlanıyor.

Diyorlar ki 16 yaşına gelmeden sosyal medya yok. Ya da en azından ciddi şekilde kısıtlı. Kabul edilen rapor yaş sınırıyla kalmıyor.

Platformların bağımlılık yapıcı tasarımlarına da fena halde göz dikmiş durumda. Sonsuz kaydırma, otomatik oynatma, ödül döngüleri… Bir de oyunlardaki loot box denen ganimet kutuları, hani şu kumar tadında kutular.

Kulağa sert geliyor. Hatta ilk duyduğunda iyice abarttılar diyen çok olacaktır. Biraz sakinleşip detaylara bakınca tablo farklı duruyor.

Sorun çocuklarda mı tasarımda mı?

Çocuklara kızmak kolay. Telefon elinden düşmüyor, reelse gömülmüş, eskiden sokakta oynardık cümleleri her evde...

Suç çocuklarda mı? O uygulamalar, ekranda geçirilen süreyi olabildiğince uzatmak için tasarlanıyor.

Sonsuz kaydırma denen mantık tek başına bunun kanıtı. Sayfanın sonu yok. Bir iki video daha bakarım derken yarım saat uçup gidiyor. Otomatik oynatma da aynı kafadan. İzlediğin bitmeden yenisi başlıyor, beynin bir daha play tuşuna bas demesine bile gerek kalmıyor.

Ödül döngüleri çocuk beynine cuk oturuyor. Bildirimler, beğeniler,........

© Yeniçağ