Devletin can damarı maliye yönetimidir

Malumunuz son yıllarda vatandaşın birinci gündemi terör, dış politika, iç siyaset olmaktan çıktı. Birinci gündem, uzun süredir ekonomi ve geçim şartları. Yaşlılar evvel ezelden beri altın fiyatlarıyla ilgilenmeyi kendilerine hobi edinmişlerdi ama artık 10 yaşındaki çocuk bile dolar, altın, borsa; özetle ekonomi konuşur hâle geldi… Bu konuda bilinen resmî bir titri ve deneyimi olmamasına rağmen Cumhurbaşkanı’nın “ben ekonomistim…” açıklamasının ardından hemen herkesin kendi çapında ekonomiyle ilgilenmesine şaşırmamak gerekir. Hele, yeni vergi teklifi ve mali uygulamaların gündemde olduğu ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in günün en çok konuşulan adamı olduğu dönemde vatandaş ekonomi konuşmayıp da ne yapsın. Vatandaşın gözü kulağı, enflasyonla mücadele savaşının başkomutanı durumundaki Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’te. Onun ekonomi politikalarıyla yürürlüğe sokulan ve sokulacak yeni uygulamalar vatandaşı doğrudan ilgilendirmekte. Şimdi bütün gözler Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in üzerindeyken, biraz gerilere Osmanlı dönemine kadar gidip o dönemdeki maliye teşkilatı ve çalışmalarına göz atalım. Bunun için de İstanbul Üniversitesi İktisat Tarihi Kürsüsü Öğretim Üyesi Yakup Akkuş’un kaleme aldığı, “Modern Dönem Osmanlı Taşra Maliyesi” adlı kapsamlı çalışmasına bakalım.

Yakup Akkuş bu önemli kitabında, modern dönem (1864-1913) Osmanlı merkez maliyesi ile taşra maliyesi arasındaki ilişkileri ve devletin mali performansını dönemin diğer devletleri eşliğinde karşılaştırmalı biçimde ele alıyor. Osmanlı maliyesini merkez ve taşra arasındaki idarî-malî ilişkilere odaklanarak inceleyen kitap, literatüre yöntemsel bir katkı yapıyor. Bu yöntem, Osmanlı malî reformlarının ve kurumsal değişim çabalarının, merkez........

© Yeniçağ