Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı Mesleki Eğitim Merkezi (MESEM) öğrencilerinin stajyer olarak çalışırken iş cinayetlerinde yaşamlarını yitirdiklerine dair haberler ardı ardına geldikçe MESEM’ler ve çocuk işçiliği meselesi de gündemin ilk sıralarına geldi.

Çocuk, sanayi kapitalizminin ortaya çıktığı 18. yüzyıl ortalarından itibaren, patronlar tarafından işçi olarak tercih edilegelmiştir. Zira çocuklar hem itaatkardır hem de haklarını aramak konusunda diğer işçilere göre daha güçsüzdür. Dolayısıyla çocuk emeği çalışırken sorun çıkarmadığı için ucuzdur da. Çocuk işçiliğinin sınırlandırılması, 19. yüzyıl boyunca süren işçi sınıfı mücadelelerinin temel taleplerin başında gelmiştir. Bu mücadeleler sayesinde çocuk çalışmasının sınırlandırılması konusunda pek çok yasal düzenleme yapılmış; ancak çocuk işçiliği tamamen ortadan kaldırılamamıştır. 20. yüzyılda kapitalist üretim sistemine hâkim olan Fordist üretim biçimi ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) başta olmak üzere uluslararası kurumların oluşturduğu normlar sayesinde çocuk işçiliği -özellikle merkez kapitalist ülkelerde- önemli ölçüde sınırlanmıştır.

Ancak 1970’lerden itibaren kapitalizme hâkim olan neoliberalizm ve bu çerçevede uygulanan küreselleşme politikaları doğrultusunda, üretimin kaydığı çevre ülkelerde çalışma rejimini düzenleyen tüm kurallar geçersiz kılınırken çocuk işçiliğine yönelik sınırlamalar da ortadan kalkmıştır. Böylece özellikle kapitalizmle yeni tanışan Afrika, Asya ve Latin Amerika’nın birçok ülkesinde 18. yüzyılın “vahşi” çalışma koşullarına dönülürken çocuklar da yeniden en kötü koşullarda........

© Yeni Yaşam