Canı kaymak çeken cebinde Anadolu’yu taşır
Gelin size insanı diğer canlılardan ayıran bir icaddan bahsedeyim bugün. Tarihin en acayip buluşundan… Her tatlı şeyin içine girdiği, her sevincin içinden çıktığı üretilmiş bir beden parçasından…
Beden parçasından diyorum çünkü o bir organ gibidir. Delik olmasın, boğazı dikilmesin yeter. Kalp, beyin, eller, ayaklar hepsi bu organa bağlıdır.
Tıbbiyenin konusu olan bir organ değil ama bu. Terzilerin, iktisatçıların falan ilgilendiği bir organ… Oksijen hariç her şeyi bu organından alır insan, bu organından verir.
İster biraz para girsin, bir ceviz olsun, bir tek tane çekirdek çıksın, bir çakı konsun mide gibi kabul eder. Amma değersiz şeyleri de barındırmaz. Ya doludur yahut boş.
Hadi madem daha fazla merak ettirmeden söyleyeyim bu organın adını; “cep”.
İşte kapitalizm insanı bu organından yakalar. Sonra da insanları ceplerinin dolu ya da boş olmasına göre ikiye ayırır.
Evet insanlar hakikaten cepleri bakımından ikiye ayrılır. Yalnız boş mu dolu mu ölçüsüyle değil. Ya da cepte ne olduğuna göre değil.
Gerçekte bir şey cebe girerken kimliğini kaybeder. Varlığı metafizik bir paketin içine alınır. Ondan sonra vizesini alır. İki tane metafizik paket var.
Cebe giren de çıkan da hüviyetini bırakır, bu paketlerle sıfatlanır; helâl-haram.
İşte insanlar, buna göre ikiye ayrılır; ceplerini helâldan başkasına kapatanlar ve ceplerini haram yoldan doldurmaya bakanlar.
Fakat kapitalizmde dolsun da nasıl dolarsa dolsundur.
Peki, bir bakın cebinize ne bulacaksınız? Bulacağınız şey ya borçtur yahut teminat. İşte finansallaşmış dünya budur.
Olan da olmayan da her an cebinizden çıktı çıkacak gibidir. Bir istikrar vadetmez kapitalist yaşam pratiği. Çünkü bireylere dair kararlar kendilerince değil, başkalarınca alınır. Ataması, tayini, terfisi, çalışması ya da çalışmaması…
Birey sisteme alınırsa kendine dair verebileceği tek karar borçlanma kararıdır. Yani borçlanıp borçlanmamayı seçebilir. Borçlanırsa birilerinin cebi dolar, borçlanmazsa da fark........





















Toi Staff
Penny S. Tee
Gideon Levy
Sabine Sterk
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein