Şahın yeri boş

İsrail’in en kuzeyindeki Neharya kentinde, 1 Eylül 1982 günü gizli bir görüşme gerçekleşti. İsrail Başbakanı Menahem Begin, Lübnan’ın henüz bir hafta önce seçilen 34 yaşındaki genç cumhurbaşkanı Beşir Cumeyyil’i Neharya’ya davet etmişti. Begin’in amacı, İsrail’in 6 Haziran’da başlattığı Lübnan işgaline Cumeyyil’in destek vermesini sağlamaktı.

İç Savaş’ın bütün hızıyla sürdüğü o yıllarda güçlü bir askerî cepheye (Kuvvâtu’l-Lubnâniyye) liderlik eden Cumeyyil, Mârûnî Hristiyan kimliğiyle Filistin Kurtuluş Örgütü’ne (FKÖ) ve Suriye’nin Lübnan’daki varlığına karşıydı. İsrail’le daha önce de temas kurmuş, hatta dönemin İsrail Savunma Bakanı Ariel Şaron, Lübnan işgalini başlatmadan önce kendisini haberdar ederek, FKÖ’yü uyarması talebinde bile bulunmuştu. Cumeyyil bu talebi yerine getirerek, FKÖ’ye “İsrail sizi Beyrut’tan söküp atmak için Lübnan’ı işgal edecek. Önceden çıkın ve işgali önleyin” demiş, muhataplarından ise net bir cevap alamamıştı.

Taraflar arasındaki bütün yakın iletişime rağmen, Begin’in istediği şeyi açıktan yerine getirmek Cumeyyil için imkânsızdı. Begin muhatabını hem işgale destek vermeye zorluyor hem de Lübnan’la İsrail arasında bir barış anlaşması imzalanmasını istiyordu. 1979’da Mısır bu adımı atmış, ancak Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat, iki yıl sonra suikasta kurban gitmişti. Sedat’ın akıbetini hatırından çıkarmayan Cumeyyil, Begin’e ret cevabını verdi........

© Yeni Şafak