Terzilik mesleğinin düşündürdükleri |
Pîrinin Hz. İdris olduğuna inanılan kadim bir meslektir terzilik. Benim neslim ve elbetteki benden evvelki nesiller yaşadıkları şehir ve kasabaların çarşılarında çok sayıda terzihâneyi hatırlarlar. Omuzlarından sarkıttıkları mezüroları, ,lâzım geldiğinde kullanmak üzere , üzerinde çok sayıda iğnenin yumuşak dokulu topuz bir zemine tutturulduğu ve pazularına taktıkları iğnedanlıkları, parmaklarındaki yüksükleri ile karşılarlardı müşterilerini. Dükkânlarının duvarlarındaki panolara raptettikleri farklı büyüklükteki makasları , cetvel ve gönyeleri olurdu. Üzerinde satha yayılmış çeşitli kumaşların serili ve kesim yerlerini işâret eden küçük sabun parçalarının dağıldığı tezgâhları vardı.Bir de ütüleri ve ütü masaları mevcuttu. (Bunların bâzılarının kömürlü olduğunu da hatırlarım). Ekmek tekneleri olarak gördükleri, bir yerlerine nazar boncuğu takmayı ihmâl etmedikleri en az bir, bâzen de bir kaç dikiş makinasını ayak altı olmayan yerlere yerleştirirlerdi. Duvarlardan birinde mutlaka bir boy aynası olurdu. Müşterilerinin ölçülerini ekseriye ayakta alırlardı. Bir defterleri olurdu. İhtimamla aldıkları vücut ölçülerini oraya kaydederlerdi. Bâzıları yalnız çalışır, bâzılarının ise kalfa ve çırakları olurdu. Sehpalarda birkaç moda dergisi olurdu. Ama bunlar biraz da süs olsun diye konurdu. Değilse, moda o kadar değişen bir şey değildi. Modeller, kalıplar bildikti . Bildikleri ve alıştıkları o kalıp ve modelleri çalışırlardı. Kaprisli az sayıda müşteri hâriç, her müşteri onların mâhir ellerine bırakırdı kendisine. Kesimden sonra hemen dikişe geçmezler, evvelâ kumaş parçalarını teğellerler ve müşteri üzerinde en az iki prova yapar, ufak tefek hatâlarını düzeltir; ancak ondan sonra dikiş işine girişirlerdi. Son hâlini alan elbiseyi, ütüler ve askılıklara yerleştirir ,müşteri geldiğinde ise paketleyip teslim ederlerdi. Ha, bir de kendi aralarında bir mütehassıslaşma yaşadıklarına da değinmek gerekir. Tabelâlarında “Kadın terzisi”,”Erkek terzisi” yazardı.
Nasıl ki tüfeng icât oldu ve mertlik bozulduysa, konfeksiyon sanâyii geldi ve terzihânelerin üzerinden bir silindir gibi geçti. Pek azı,........