Papa’nın İznik âyini ve düşlerim
Dün gece, geçen haftaki yazımızın devamı olan “İslam’da Din Adamı Var mıdır? (2)” başlıklı yazıyı hazırlamıştık. Bugün aslında gazeteye o yazıyı gönderecektik. Ancak yazıyı yazdıktan sonra günlerdir hepimizin gündeminde olan bir mesele dolayısıyla bazı düşüncelere ve hayallere daldık. Bu sebeple uzun bir süre uyuyamadık. Sabahleyin de şu kelimeleri yazmak mukadder oldu:
İki-üç haftadır “Lâ rahbâniyyete fi’l-İslam (İslam’da rahbâniyet yoktur)” sözü ne anlama gelir? İslam’da din adamı var mıdır? gibi konularda düşünüp yazmaya çalışıyoruz. Tam da bu günlerde Katolik kilisesinin başı konumundaki Papa’nın ülkemize gelmesi ilginç bir tevafuk oldu. Bendeniz, dinler tarihi ve siyaset uzmanı olmadığım için bu alanları ilgilendiren konular hakkındaki yorumları erbabına bırakmam daha isabetli olacaktır. Ancak Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyaretinde gerçekleştirdiği İznik Âyini’nde vermek istediği mesaj, günlerdir fakiri etkilemişti. Papa’nın bu ziyaretinin en önemli özelliği, Katolik mezhebi ile Ortodoks mezhebi arasındaki asırlardır süregelen bölünmeyi hafifletme çabası ve kardeşlik mesajıdır. İki kilisenin/mezhebin birleşmesi mümkün değildir ancak birlik ve beraberlik mesajının verilmesi önemlidir. Gerçi siyasî sebeplerden ötürü Rus Ortodoks kilisesinin patriği katılmamıştır. Toplantıya katılan Rum ve İskenderiye patrikleri tüm Ortodoksları temsil etmemektedir. Yine de böyle bir toplantı, birlik ve beraberlik için önemli bir adımdır. Hristiyanlar, 1054’te Doğu (Ortodoks) ve Batı (Katolik) kilisesi olarak ikiye ayrıldıktan sonra birbirlerini aforoz etmişlerdir. 1965’te ise Papa VI. Paul ve Patrik I. Athenagoras, 1054’teki aforozların bir kısmını karşılıklı olarak iptal etmişlerdir. 1965’ten sonra bu İznik buluşması ve âyini Hristiyan kiliselerin birlik ve beraberlik içinde hareket etmeleri doğrultusunda önemli bir adımdır.
Dün gece uykuya dalmadan önce şu düşüncelere daldık: “Asırlardır birbirlerini aforoz etmiş (İslâmî tabirle söylersek tekfîr etmiş) olan Katolik ve Ortodoks kiliselerinin en üst temsilcileri konumundaki çok sayıda Hristiyan din adamı, İznik’te toplanıyor, “İznik Kredosu/Âmentüsü”nü beraberce okuyarak birlik mesajı veriyor. Öte yandan, bizim Müslüman âlimlerin epey bir kısmı hâlâ birbirlerine reddiye yapmakla, birbirlerini tekfir etmekle meşguller. Şu âlimler, şeyhler, hocalar, ilahiyatçılar vs. ne zaman bir araya gelip ‘Bizler farklı mezheplere mensup olabiliriz. Bazı dinî meselelerde görüşlerimiz ve bakış açılarımız farklı olabilir. Ama ittifak ettiğimiz meseleler, ihtilaf ettiğimiz meselelerden çok daha fazladır. İttifak ettiğimiz hususlara odaklanıp hep birlikte el ele gönül gönüle........





















Toi Staff
Penny S. Tee
Gideon Levy
Sabine Sterk
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein