Buyurun, Guterres Belgesi Sizi Bekliyor! |
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres New York’ta liderlerle yaptığı son toplantıda Kıbrıs Türk seçimlerinden sonra özlü Kıbrıs müzakerelerini yeniden başlatmak istediğini söyledi. Sadece güven artırıcı önlemlerin konuşulmayacağı, Crans Montana’da kalındığı yerden devam etmek üzere yeni bir müzakere süreci talep ettiğini bildirdi.
Sayın Tatar böyle bir şeyin söylenmediğini iddia etmişse, gerçek şudur ki, Sayın Guterres önümüzdeki dönemde böyle bir süreci başlatma niyetindedir.
19 Ekim Seçimlerinden sonra iki taraf da benzer şeyle söylüyor. “Crans Montana’da kaldığımız yerden müzakerelere devam edelim” diyorlar.
Guterres Çerçevesi, kuşkusuz, yakın dönem müzakere tarihinin en önemli belgelerinden biridir.
Bu belge, Annan Planı’nı izleyen uzun müzakere döneminden sonra ortaya çıkan yakınlaşmalara dayanarak hazırlanmıştır ve bütün zamanların müzakere tarihinden damıtılmıştır.
Bilindiği gibi, Crans Montana’da çözüme çok yaklaşıldı ama “son mili koşma iradesi” sergilenmediği için Guterres Çerçevesinin “stratejik bir anlaşma” olarak imzalanması mümkün olmadı.
Daha sonra, Mustafa Akıncı Nikos Anastasiadis’i belgeyi imzalamaya davet etmişse de Anastasiadis’ten olumlu yanıt almadı.
BM Genel Sekreteri o günden beri bütün raporlarında iki taraf arasında sağlanan yakınlaşmaların bu çerçeve ile ayrılmaz bir şekilde bağlantılı olduğunu vurgulamaktadır ve tarafları çerçeveyi korumaya davet etmektedir.
Bundan şunu anlıyoruz ki, önümüzdeki dönemde müzakere masası yeniden kurulursa, Guterres Çerçevesi masada olacaktır.
Gelgelelim, bu önemli belge bir sis perdesiyle gölgelenmektedir.
Kıbrıs Rum tarafı “görüşmelere Crans Montana’da kaldığımız yerden devam edelim” diyor ama Guterres Çerçevesini kabul edip etmediğini net biçimde ifade etmiyor.
Kıbrıs Türk tarafı ise uzun yıllar belgeyi unutuluşa terk ettikten sonra Tufan Erhürman’ın seçimi kazanmasıyla “kaldığımız yerden müzakerelere devam edelim” diyor ama ortaya bir takım muğlak ön şartlar koyuyor.
Açıkçası, yeni dönemde iki taraf da Guterres Çerçevesi ile sınanacak.
Guterres Çerçevesi Bir Mutabakat Belgesidir!
Guterres Çerçevesi sadece müzakere edilecek konu başlıklarını içermiyor. Varılan mutabakatları da içeriyor. Aşağıda, bunları madde madde ele alalım.
Toprak Konusu:
Kıbrıs Türk tarafının sunduğu haritanın Kıbrıs Rum tarafının belirli bölgelere ilişkin dile getirdiği kaygılara cevap verecek şekilde uyarlanması gerektiği vurgulanıyor. Burada açıkça Kıbrıs Türk tarafının sunduğu haritada yer alan ama Kıbrıs Rum tarafının........