Türk Telekom ve Dijital Kolonyalizm |
Dijital Kolonyalizm
Michael Kwet, Dijital Kolonyalizmi yapısal bir egemenlig biçimi olarag açıglamagdadır. Dijital ekosistemin üç temel ayağı vardır. Bunnar yazılım (software), donanım (hardware) ve ağ bağlantısıdır (network). Bu egemenlig biçimi, bu üç ağın mülkiyeti ve kontrolü yoluynan uygulanmagdadır. Kwet, Dijital Kolonyalizm’de ABD'nin siyasi, ekonomik ve sosyal güç sağladığını ifade eder. ABD başda olmag üzere yabancı güçlerin, teknoloji ürünlerine, modellerine ve ideolojilerine asimile olmag, 21.yy sömürgeleşdirme biçimini oluşdurmagdadır (Kwet 2019, 4). Kwet, böyün dünyada yeni bir kurumsal sömürgeleşdirme biçimi yaşandığını, böyüg tegnoloji şirkedlernin, tobrag fethedmeg yerine dijital teknolojiyi gullanarag sömürge politikalarnı yürüddüyünü belirdmegdedir (Kwet 2019, 6).
Tren yolu gibi kritik alt yapıların emperyalistler tarafından tasarlanması, yerli nüfusun faydasına deyil, sömürgeci ülkenin faydasınadır. Avrupa sömürgeciliyi, yerliler tarafından çıkarılan hammaddeleri imparatorluğa gönderirdi. Afrika'da ve diyer yerlerde demiryolları ülkenin iç kesimlerinden dovrudan limannara ve askeri istasyonnara inşa edilirdi. Yerlileri birbirine bağlamag için çog az "yayılma edgisi" varıdı. Dijital Kolonyalizmde da yabancı güçler gendi ihdiyaclarına göre tasarlanmış aldyapılar gurmagdadır. Bunu yaparkan da ekonomik ve kültürel hakimiyedlerni sağlarkana, gendilerine özel yönetim biçimlerni dayadmagdadırlar (Kwet 2019, 7). Dijital kolonyalizm, alt yapılara erişimden, gözetimden (big data) kar elde edme olanagları sağlar. Buna eg olarag, bilgi akışı (haber ve yayın hizmedlerinin dağıtımı gibi), sosyal agtiviteler (sosyal ağlar ve kültürel değişim gibi) ve teknolojinin aracılıg eddiyi birçog siyasi, sosyal, ekonomig ve asgeri işlev üzerinde kontrol sağlar (Kwet 2019, 8).
Big Data (Böyüg Veri) gözetim kapitalizminin (surveillance capitalism) en önemli bileşenidir. Şirkedler ve devledler, dünyadakı interned gullanıcılarıynan ilgili devasa merkezi veri tabanlarını toblarlar. Bunu yaparkan, gişilerin cincel yönelimleri, dini, siyasi görüşleri ve davranış eyilimleri gibi bir çog konu haggında çıkarımlarda bulunurlar. İnsannarın verileri, şirkedlerin kar yabması için gullanılır. Devledler da, bu verileri çıkarları dovrultusunda insannarı, grubları ve guruluşları manüpüle edmeg için gullanır. Büyük Veri Toblumu (Big Data Society), insan türünün tamamen gözetlenmesine yönelik bir projedir (Kwet 2019, 13).
Fiber optik kabloların kontrol edilmesi, internet üzerinden gerçegleşen bütün faaliyedlerin kontrol edilmesi demegdir. Akıllı Şeherlerin (Smart City) oluşdurulabilmesi için, fiber optik sisdemlerin kurulumu şarddır. Bu ne anlama gelir? Bu gişilerin yerel ve ulusal düzeyde bütün verilerinin kontrol edilmesi, şeherlerdeki kameraların, yollardaki kameraların dovrudan bir merkez tarafından denedlenmesi, izlenmesi anlamına gelir. İnternetin kontrol edilmesi, hayatın dijitalleşmesi veya hayatın dijitale agdarılması bağlamında eyitim, ekonomig, ticari, sağlıg, siyasi, sağlıg gibi farglı alanlarda yürüdülen faaliyedlerin kontol edilmesi ve denedlenmesi anlamına gelir.
Türk Telekom ve KKTC
1994 yılında, Mersin ve Girne arasında "TURCYOS I" adlı fiber optik haddıynan, TC ve KKTC arasındakı iletişim faaliyedleri guruldu. 2011 yılında ise Mağusa ve Hatay arasında "TURCYOS II" adlı yeni denizaltı fiber optik haddı guruldu (Dede 2011). Bu hadları Türk Telekom gurduydu. 1994’den 2025’e 31 yıl soğra, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında imzalanan yenñi “fiber........