KKTC - TC İktisadi ve Mali İşbirliği anlaşmalarındaki rakamlar kamu maliyesine fiili olarak yansıyor mu?
Yazının başında belirteyim Türkiye halkının vergilerinden toplanan kaynağın her yıl KKTC ile TC arasında imzalanan İktisadi ve Mali İşbirliği anlaşmalarıyla KKTC'ye HİBE ve KREDİ olarak aktarılmakta olup 1 kuruşta olsa önemsiyorum.
Ancak bir o kadar da BÜTÇE DİSİPLİNİ ve her ne kadar bütçeler bir öngörü bile olsa imzalanan bir protokol olması nedeniyle tarafların olağanüstü koşulların olmaması halinde protokollere sadık olmaları gerektiğini önemsiyorum.
Çok daha önemli bir nokta ise bir KKTC vatandaşı olarak Protokollerde yazılan TC kaynaklı yatırım projeleri de dahil tüm projelerin KKTC halkının ihtiyaç ve önceliklerine göre şekillenmesi gerektiği kanaatindeyim.
Ancak uzun yılların fili gerçekleşme rakamlarına baktığımız zaman ki yazımızın sonunda yazımızı bütünleştiren resmi verileri kullanarak oluşturduğumuz tablo ve grafikten görüldüğü üzere kamu maliyesine ABD Doları bazında bu kaynakların aktarılması noktasında imzalanan protokollerdeki rakamlarla fiili gerçekleşme rakamları örtüşmemektedir.
Kısaca özetlemek gerekirse protokollere yazılan bol sıfırlı rakamlar fiiliyatta hayat bulmuyor. Yıllar itibariyle tablomuzdaki ANLAŞMA başlığı altındaki rakamlar,
2 taraf arasında imzalanan ve aktarılması taahhüt edilen miktarlar olup, gerçekleşme başlığı altındaki rakamlar ise ilgili yıldaki fiili olarak KKTC'ye aktarılan miktarlardır.
Tablomuzda GERÇEKLEŞME %'si başlığı altındaki rakamlar ise imzalanan protokollerdeki miktarlarla fiili olarak gerçekleşen yani aktarılan kaynağın miktarı görülmektedir.
Tablodan görüldüğü üzere 2018-2025 döneminde protokollerle taahhüt edilenin üzerinde kamu maliyesine kredi olarak kaynak aktarımının olduğu tek yıl 2020 yılıdır. Taahhüt edilenin üzerinde (8,11) kaynak aktarılan bu yılda bile aktarılan miktar,
KKTC'nin İLGİLİ YILDAKİ YEREL GELİRLERİNİN %8,63'ü KADARDIR.
2020 yılı dışındaki hiç bir yılda aktarılan kaynak değil........





















Toi Staff
Gideon Levy
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein